Toplantı nisabı ve karar nisabı
Yargıtay'ın eski Başsavcısı Sabih Kanadoğlu, Cumhurbaşkanlığı seçimine yeni bir yorum getirerek, "367 oyun gerekli olduğunu" ileri sürüyor. (Cumhuriyet- 26 Aralık 2006)
* Önce Sabih Kanadoğlu'nun hareket noktasını ele alalım: "Cumhurbaşkanlığı seçiminde ilk 2 turda, üye tam sayısının 3'te 2 çoğunluğu (367 oy) gerekli. Dolayısıyla, Genel Kurul'un 367 üyenin katılımıyla toplanması icap ediyor. 102'nci madde, Cumhurbaşkanı'nın seçimi için 367 milletvekilinin desteğinden söz ederken, aynı zamanda toplantı nisabını da belirlemiş oluyor. Madem ilk 2 turda ancak 367 oyla Cumhurbaşkanı seçilebiliyor, demek Genel Kurul'da en az 367 kişi bulunmalı.
* Anayasa Profesörü Mustafa Erdoğan'a bu konuyu sordum. Kanadoğlu'nun düşüncesini 2 noktada çürüttü:
1) Toplantı nisabı Anayasa'nın 96'ncı maddesinde düzenlenmiştir. Cumhurbaşkanı'nın seçimine ilişkin 102'nci madde ise toplantı nisabı değil, karar nisabıyla ilgilidir. 102'nci maddede, Cumhurbaşkanı'nın ilk 2 turda üye tam sayısının 3'te 2 çoğunluğuyla, üçüncü turda salt çoğunluğuyla seçilmesini öngörür. Üçüncü turda eğer salt çoğunluğu kimse sağlayamamışsa, en çok oy almış 2 aday arasında dördüncü oylama yapılır. Bu oylamada da, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile Cumhurbaşkanı seçilemediği takdirde, genel seçimlere gidilir. Toplantı nisabı için, genel kuralı düzenleyen 96'ncı maddeye bakmak gerekir. Buna göre, TBMM, üye tam sayısının en az 3'te 1'iyle toplanır.
2) 102'inci maddenin amacı, Cumhurbaşkanı seçimini kolaylaştırmaktır. Bu yüzden, ilk 2 turda 367 oy aranırken, üçüncü turda 276 oy yeterli sayılıyor. Ve dördüncü tura da en fazla oyu alan 2 kişi katılabiliyor. Böylece Cumhurbaşkanı adayının 276'yı bulması kolaylaştırılıyor. Eğer siz "Cumhurbaşkanı seçiminde 367 milletvekilinin katılımı gerekli" derseniz, Anayasa'nın kolaylaştırıcı amacına ters bir yorum yapmış olursunuz.
***
Sabih Kanadoğlu'nun görüşü, bence hukuku siyasallaştırmaktan başka bir anlam taşımıyor.