Atatürk ve anasır-ı İslâm
Tayyip Erdoğan, Atatürk'ün 1 Mayıs 1920'de sarf ettiği bazı sözlerin, günümüz Türkiye'si açısından da hâlâ geçerli olduğunu düşünüyor. Nedir bu sözler? "Meclis-i âlinizi teşkil eden zevat, yalnız Türk değildir, yalnız Çerkez değildir, yalnız Kürt değildir, yalnız Laz değildir. Fakat hepsinden mürekkep anasırı İslâmiye'dir, samimi bir mecmuadır. Binaenaleyh bu heyeti âliyenin temsil ettiği hukukunu, hayatını, şeref ve şanını kurtarmak için azmettiğimiz emeller, yalnız bir unsur- u İslâm'a münhasır değildir. Anasır-ı İslâmiye'den mürekkep bir kütleye aittir. Hudut-u millimiz, İskenderun'un cenubundan (güneyinden) geçer, şarka (doğu) doğru uzanarak, Musul'u, Süleymaniye'yi, Kerkük'ü ihtiva eder. İşte hudut-u millimiz budur dedik. Halbuki Kerkük şimalinde, Türk olduğu gibi Kürt de vardır; biz onları tefrik etmedik (ayırmadık). Muhafaza ve müdafaasıyla iştigal ettiğiniz millet, bir unsurdan ibaret değildir. Muhtelif anasır-ı İslâmiye'den mürekkeptir. Bu mecmuayı teşkil eden her bir unsur-u İslâm, bizim kardeşimiz, vatandaşımızdır. Yek diğerinin her türlü hukukuna, ırkiçtimacoğrafhukukuna riayetkârdır."
***
Dikkat ederseniz o tarihte Musul, Kerkük ve Süleymaniye de milli hudutlarımız içinde telâkki ediliyor. Çünkü, Mondros Mütarekesi imzalandığı sırada, bu bölgeler işgal altında değildi ve İstanbul'daki Meclis-i Mebusan'ın ilân ettiği Misak-ı Milli sınırları, Musul vilâyetini de kapsıyordu. Osmanlı döneminde, Musul vilâyeti, Süleymaniye, Kerkük ve Musul sancağından oluşuyordu. Atatürk, İslâmiyet'i birleştirici bir özellik olarak görüyor ve hangi ırktan olursa olsun, bütün Müslümanlar'ın anasır-ı İslâm olduğunu vurguluyordu. Aynı cümleler, Tayyip Erdoğan'ın "ümmetçi" olarak suçlanmasına yol açabilir. Ama, Türklüğü ön plana çok fazla çıkardığımız takdirde, farklı köklerden gelen TC vatandaşları, ırk temelinde bir tanımlama olarak gördükleri için, kendilerini dışlanmış hissedebiliyor. "Türkiyeli" denilince de, bu defa başkaları tepki koyuyor. En iyisi Atatürk gibi, "Hepimiz anasır-ı İslâmız" diyelim.