Cumhuriyet Bayramı vesilesiyle piyasaların kapalı olduğu 1.5 günde dünyada çok şey yaşandı. Amerikan Merkez Bankası FED'in faiz indirimine gitmesi, ABD'de ikinci büyük kurtarma planı hazırlıklarının başlamış olduğunun açıklanması, IMF'nin döviz likiditesinde sorun yaşayan gelişmekte olan ülkelere kısa vadeli kredi sağlayacak düzenlemeyi devreye sokması, dış piyasalarda kuvvetli bir toparlanma yaşanmasını sağladı. Dış piyasalardaki olumlu havanın etkisiyle, dolar kurunda ve İMKB 100 Endeksi'nde Çarşamba günkü yazımızda belirttiğimiz seviyelere doğru hareket yaşandı.
Bankalararası kur 1.50 düzeylerine kadar gerilerken, İMKB 100'de de 27.000 seviyelerine doğru yükseliş yaşandı. Perşembe günü ABD'de herkesin merakla beklediği üçüncü çeyrek büyüme rakamları açıklandı. ABD ekonomisinin yüzde 0.3 daralarak resmen resesyona (daralma dönemi) girdiği görüldü.
Ancak, ekonomideki daralmanın piyasaların son anda revize ettiği daralma beklentisinden daha az olması, piyasalarda yeni bir yükseliş yaşanmasını sağladı. Dış piyasalarda son birkaç gündür yaşanan kuvvetli yükseliş hareketinin önümüzdeki günlerde bir düzeltmeye maruz kalma olasılığı son derece yüksek. Dolayısıyla kurun önümüzdeki günlerde yeniden yükselmesini ve önce 1.55, sonra da 1.57 seviyelerini görmesini bekliyoruz. İMKB 100 Endeksi'nde de 26.000 seviyelerine doğru geri çekilme yaşanmasını beklemekteyiz.

Petrol fiyatları
Birkaç ay önce 150 dolar düzeylerine kadar yükselen petrol fiyatları, 68 dolar düzeylerine kadar sert bir şekilde düşüş yaşadı.
Petrol fiyatlarının OPEC'in 1 Kasım'da başlayacak ilk üretim kesintisine (ve daha sonra yapacakları yeni kesintilere) rağmen, 2009 yılına doğru 50-55 dolar seviyelerine kadar gerilemesini bekliyoruz. Nedenler:
1. Doların kuvvetli eğilimini sürdürmesini bekliyoruz. Dolar cinsinden fiyatlanan başta petrol olmak üzere tüm emtialar, dolardaki kuvvetli seyrin etkisiyle değer kaybetmekte.
2. Küresel ekonomideki yavaşlamanın (ve yavaşlamanın özellikle de petrolü yoğun ve verimsiz kullanan gelişmekte olan ülkelere sıçramasının) etkisiyle, petrol talebinde geçmişe kıyasla kayda değer bir düşüş gözlenecektir.
3. Gelişmekte olan ülkelerden çıkan hedge fonlar, benzer nedenlerle emtia piyasalarından da çıkmaktalar. Petrol fiyatları hedge fonların yatırımlarını nakde dönüştürmesinden de nasbini alacaktır.
4. OPEC ne kadar kota indirirse indirsin, OPEC içindeki üreticilerin bir kısmı kendilerine verilen kotanın üzerinde üretim yapmaya devam ediyor. Dolayısıyla OPEC, üretimi kağıt üstünde kıstığıyla kalıyor.
Fiziksel üretimde arzuladıkları düşüşü sağlamakta zorlanıyorlar.
Bu faktörlerin petrol fiyatlarını 50 dolara kadar sürüklemesini bekliyoruz. Ancak, şimdilik 50 dolar altında kalıcı olabileceğini düşünmüyoruz.
Elbette 50 dolar düzeylerinin altına sarkmalar olabilecektir. Petrol fiyatlarının 50 doların altına kalıcı bir şekilde gerileyebilmesi için, küresel durgunluğun beklenenden çok daha uzun sürmesi gerekir. Bunu da şimdilik beklemiyoruz.