Çok değil, bundan birkaç ay önce, yani Temmuz ortasında 145 dolara kadar yükselen petrol fiyatlarında son 5 ayda çok sert düşüş yaşandı. Petrol fiyatları 145 dolardan 35 dolara kadar geriledi. Düşüş, yüzdesel olarak yüzde 76 civarında. Petrol fiyatlarındaki düşüşü petrol üreticisi ülkelerin organizasyonu OPEC de durduramıyor. OPEC'ten arka arkaya üretimi kısma kararları geldi ancak, petrol fiyatları üretim kısıntısı açıklamalarına rağmen düşmeye devam ediyor. Peki, petrol fiyatları neden bu kadar sert düşüyor? Düşüş daha ne kadar devam eder? Petrol fiyatlarındaki düşüşün arkasında 3 temel faktör var:
1- Küreselresesyon: ABD ekonomisinin resesyona, yani daralma sürecine girmesiyle petrol talebinin geçmişe kıyasla azalacağı beklentisi, petrol fiyatlarında düşüşün başlamasına neden oldu. Problemlerin ABD ekonomisi ile sınırlı kalmadığının ve tüm dünyaya sirayet etmeye başladığının görülmesiyle, petrol fiyatlarındaki düşüş hızlanmaya başladı. Son yılların en büyük petrol tüketicisi konumundaki Çin ekonomisinin de küresel krizden sert bir şekilde etkileneceğinin anlaşılmasıyla da, petrol fiyatlarındaki düşüş daha da hızlandı. Özetle; petrol talebinde sert düşüş beklentisi, petrol fiyatlarındaki düşüşün ana nedeni.
2- Büyük emtiabalonununpatlaması: Krizin kredi kaynaklarını kurutmasıyla sıkıntıya düşen büyük yatırım fonları, aynı bizim gibi gelişmekte olan ülkelerdeki varlıklarını azaltarak nakde döndüğü gibi emtia piyasalarındaki varlıklarını da satmaya başladılar. Yatırım fonlarının emtia piyasalarından sert çıkışları da petrol fiyatlarında gözlenen düşüşte son derece etkili.
3- Dolardaki değerlenme: Ve son olarak dolardaki değerlenme süreci de petrol fiyatlarını olumsuz etkilemekte. Petrol, dolar cinsinden işlem gördüğü ve fiyatlandığı için doların değer kazandığı dönemler, petrol fiyatlarının da düşmesine neden olmakta. Bu faktörlerin önümüzdeki birkaç ay boyunca petrol fiyatları üzerindeki baskısını sürdürmesini ve petrol fiyatlarının önümüzdeki haftalarda 25 dolara geri çekilmesini bekliyoruz. Ancak, ABD ekonomisinin 2009'un ikinci yarısından sonra yavaş da olsa toparlanma süreci içine girmesini beklediğimizden dolayı, petrol fiyatlarının 25 doların altına kalıcı bir şekilde inmesine pek ihtimal vermiyoruz. Petrol fiyatlarının 25 dolar düzeylerine geri çekildikten sonra yavaş bir şekilde yeniden yükseliş trendine girmesini ve önümüzdeki yıl bütününde 50 dolar ortalama yakalamasını bekliyoruz.