Kriz giderek derinleşiyor... Yüzyılın en büyük finansal kasırgası, dünyanın en büyük finansal kuruluşlarını yerle bir etti. Krizin şimdiki kurbanları ise reel sektör şirketleri ve tüketiciler...
Kriz giderek derinleşiyor... Geçen hafta Cuma günü ABD'de Kasım ayı istihdam rakamları açıklandı. Rakamlar tek kelimeyle 'kabus' gibiydi... ABD ekonomisi Kasım ayında 533 bin kişilik istihdam kaybı yaşadı. Evet, yanlış duymadınız, 1 ay içinde yarım milyondan fazla insan işinden oldu.
Bu son 34 yılın en sert istihdam daralması.
Son 3 ayda işini kaybedenlerin sayısı 1.2 milyona, yılbaşından bu yana ise 1.9 milyona ulaştı. Rakamlar ürkütücü...
Geçen hafta ayrıca, kısaca 'NBER' olarak bilinen Ulusal Ekonomik Araştırma Kurumu, ABD ekonomisinin 2007 yılının Aralık ayından beri tam 12 aydır resesyonda olduğunu, yani ekonomik daralma yaşadığını açıkladı. ABD ekonomisinin 12 aydır daralmakta olduğu gerçeğini son açıklanan ekonomik verilerle birleştirdiğimizde, 1929 buhranından sonraki en büyük ve en derin finansal kriz ve ekonomik daralma ile karşı karşıya olduğumuzu görüyoruz...

Mart'a kadar iflas edecekler
Cuma günü açıklanan rakamların sadece Kasım ayında yarım milyondan fazla insanın işini kaybetmiş olduğunu göstermesi, ABD Parlamentosu'nu da panikleterek harekete geçirdi.
Bu köşede oldukça sık ele aldık. Dünya otomotiv sektörü büyük bir sıkıntı yaşamakta. Krizden önce dahi yapısal sorunlarıyla mücadele etmekte zorlanan otomotiv sektörünün büyük üreticileri, kredi krizinin otomobil gibi faize hassas ürün talebini çökertmesi ile iyice zor duruma düşmüş durumda. General Motors ve Chrysler, ABD hükümetinin finansal olarak destek olmaması durumunda, önümüzdeki Mart ayına kadar iflas edeceklerini açıkladılar.
Malumunuz finansal kuruluşların yaşatılması için 2 trilyon dolara yakın para harcayan ABD parlamentosu, yan sanayilerle birlikte yaklaşık 4 milyon insanın ekmek yediği otomotiv sektörüne 34 milyar dolar krediyi fazla görüyordu.

Onaylanması gerekiyor
Ancak son açıklanan istihdam rakamlarından sonra General Motors gibi dev reel sektör firmalarının batması durumunda krizin 'depresyona' dönüşmesinden korkan ABD Parlamentosu, otomotivciler için 15 milyar dolarlık 'acil destek paketi' üzerinde uzlaşmaya vardı. Bundan sonra bu paketin parlamentoda oylanıp onaylanması gerekiyor. Tüm dünyanın merakla beklediği ve uzun zamandır 'yalan rüzgarı' dizisine dönen 'otomotiv sektörünü kurtarma planı'nın en kısa sürede onaylanmasını bekliyoruz.
Kurtarma paketinin onaylanmasının piyasalarda 'geçici' de olsa olumlu hava yaratması beklenmeli. Ancak olumlu havanın 'saman alevi' gibi geçici olacağını düşünüyoruz. Zamanlamasını kestirebilmek zor ancak, yeni yılla birlikte piyasaların yeni bir 'büyük satış dalgası'na gebe olduğunu düşünüyoruz. Bayramın ilk gününde böylesine 'iç karartıcı' bir yazı yazmak istemezdik. Ancak, ünlü filozof Eflatun'un 'bilirken susmak bilmezken söylemek kadar kötüdür' sözünü hatırlayınca, bunları kaleme almamanın daha yanlış olacağını düşündük. Okurlarımızın Kurban Bayramı'nı kutlarım.