Kardeşler artık zorunlu aile sayılmıyor Miras hukukumuzda bir kural vardır. İnsanlar miraslarına konu olacak malvarlığı üzerinde tasarrufta bulunabilir. Yani miraslarını istedikleri kişi ya da kurumlara bırakabilir ya da üstünde değişik şekillerde tasarrufta bulunabilirler. Ama bunun bir sınırı vardır. Bu sınır da yasa ile belirlenir. İşte Medeni Kanun'umuzun 505 ve 506'ncı maddelerinde bu tasarruflara sınır getiren 'saklı paylar', eski deyimizle 'mahfuz hisseler' düzenlenmiştir. Şimdi bu konuyu neden anlatıyorum? Çünkü ömrü bitmiş Meclis'imiz 4 Mayıs'ta bu konuda bir yasa değişikliği yaptı ve değişiklik 10 Mayısta yürürlüğe girdi. 506'ncı maddede bazı mirasçıların miras haklarının bir kısmı saklı pay olarak kabul edilmiştir. 505'inci maddeye göre de, miras bırakacak olanlar bu saklı haklar üzerinde tasarrufta bulunamazlar, bu haklar dışında kalan mal varlığı üzerinde tasarrufta bulunabilirler. Yasanın eski şekline göre, saklı hak sahipleri ve saklı hakları şöyle idi. * Altsoy (çocuklar, torunlar) için yasal miras payının yarısı, * Ana ve babadan her birinin yasal miras payının dörtte biri, * Kardeşlerden her birinin yasal miras payının dörtte biri, * Sağ kalan eş için, altsoy veya ana ve baba zümresiyle birlikte mirasçı olması halinde yasal miras payının tamamı, diğer hallerde yasal miras payının dörtte üçü. Burada kısa bir bilgi verelim. Ana babanın mirasçı olması için altsoyun olmaması, kardeşlerin mirasçı olabilmesi için de hem altsoyun olmaması, hem ana babanın sağ olmaması gerekir. Yapılan değişiklikle kardeşler saklı paylı mirasçılıktan çıkarıldı. Yani çocuğu olmayan, anne babası da ölmüş olanlar kardeşlerine miras bırakmamak için mallarının tamamı üzerinde tasarrufta bulunabilecekler. İlk bakışta önemli gibi gelmeyebilir ama bizim gibi akrabalık ilişkileri güçlü olan bir toplumda, akrabalık ilişkilerini zayıflatacak böyle bir değişikliği anlamak zor. Hem de giderayak.
Mirasvebağışınvergifarkı Başka kardeşim yok, babam bana bir ev vermek istiyor. Evin mülkiyetini vermek yerine ben o evde kira ödemeden otursam ne olur? Evde kira ödemeden oturursanız, babanız bundan dolayı kira geliri elde etmiş sayılmaz. Anne, baba, çocuk ve kardeşlere tahsis edilen evler (her birine tahsis edilen tek ev) için alınmayan kiranın vergisi istenmez. Evi bağışlarsa değerin 2.068 lirası vergiden istisna, evin değerinin kalan kısmı için vergi ödemeniz gerekir. Miras yoluyla geçen intikallerde ise çocukların her birine kalan mirasın 89.623 lirası, çocuk varsa eşe kalan mirasın yine 89.6123 lirası, çocuk yoksa 179.352 lirası vergiden istisna. Bu tutarların üzerinde kalan kısımlar vergiye tabi. Vergi oranları tabloda gösterildiği gibi. Ana, baba, eş ve çocuklardan başkasının yaptığı bağışlarda vergi oranları gösterilenlerin iki katı. Durumunuzu buna göre değerlendirmeniz gerekir.