Tarlada büyüyen çocuklar
Dün pamuk tarlalarında ırgat olarak çalışan çocukların hayatını yazdım. Mail kutum "Sadece onlar mı?" diyen mesajlarla doldu taştı. Özellikle de Güneydoğu'dan çok örnekler veriyor o iletiler. Ben de iş edindim ve araştırdım. Ortaya gerçekten de endişe edilecek rakamlar çıktı.
HEMOKULHEMTARLA Bakın, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre, sadece Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde 12-14 yaş arasında 45 bin 649 kız, 39 bin 839 da erkek çocuğu tarım sektöründe çalışıyor. Küçük yaşta yaşam mücadelesine atılan çocukların büyük bölümü bu nedenle hiç okula gitmezken, yüzde 20'lik bir bölümü hem okula gidip, hem de tarlalarda çalışıyor.
ÇOCUKİŞÇİLER Bakanlığın araştırmalarının "Çocuk İşçiler" başlığıyla sunduğu verilere göre bölge illerinde çalışan kız ve erkek çocuk sayıları şöyle: * Adıyaman: 5 bin 274 kız, 3 bin 582 erkek * Batman: 2 bin 210 kız, bin 885 erkek * Diyarbakır: 9 bin 316 kız, 7 bin 876 erkek, * Gaziantep: 3 bin 130 kız, 6 bin 258 erkek, * Kilis: Bin 433 kız, bin 587 erkek, * Mardin: 5 bin 410 kız, 3 bin 818 erkek, * Siirt: Bin 757 kız, bin 364 erkek, * Şırnak: Bin 875 kız, bin 597 erkek, * Şanlıurfa: 15 bin 244 kız, 11 bin 886 erkek."
DOĞU'DAKİDURUMDAVAHİM Sadece Güneydoğu'da değil, Doğu bölgesinde de tarım işçisi çocuklar büyük sorun. Hem bu bölgede sadece tarımda değil başka sektörlerde de çocuk çalışan nüfusu hayli kabarık. Bölgede diğer yerlerden bir başka fark da göçer çocuklar sorunu. Biraz anlatayım belki sizden bununla ilgili de fikirler gelir.
İŞTEGÖÇERÇOCUKLAR Erzurum'dan çıkıp Kars yoluna saptıktan yarım saat sonra Pasinler'e ulaşmak mümkün. Tabii kar, yağmur ya da sel suları yolu yutup kesmediyse. Şükür ki mevsim normalleri yolumuzu açık eylemiş. Dağlar, ormanlar, meralar arasında süzülerek Pasinler'e doğru ilerliyoruz biz de. Eriyen karların daha bir gürleştirdiği derelere nice çobanın sürüsünü kıyılarında yaylamasına sebep olmuş belli ki. Göz alabildiğine uzanan ovalara binlerce koyun kuzunun hep dere kenarlarında otlamasına başka neden ola ki?
ŞAŞIRTICIOLAN Pasinler'i geçip Sarıkamış istikametine ilerlerken renkli çadırlar ilişiyor gözümüze. Çimenlerin üzerinde daire şeklinde kümelenmiş çocukları görünce pek bir mana veremiyoruz önce. Güzelim havada, böylesi bir kırlıkta koşup oynamak varken bu sakin duruşları şaşırtıcı değil mi? Sonra yoldan sapıp çadırlı alana doğru ilerliyoruz. Geldiğimizi gören çocuklar kımıltısız hallerine son verip çevremizi sarıyor telaşla. Anne babaları, diğer aile büyükleri de geliyor elbette. Onlar Abdallar'mış meğer. Adana, Osmaniye, Kahramanmaraş tarafları esas yerleriymiş ama, onlar mevsime göre her bir yana göçerkonar, seyyar satıcılık, pazarcılık, bohçacılık yapar geçinirlermiş.