Geçen hafta bir üniversite hastanesinde katarakt ameliyatı için yatan hastanın rahmini almışlardı. Dosyalar karışmış Bu yanlış ameliyatların sonuncusu değil. Bundan sonra da mebzul miktarda dosya karışması, bıçak kayması olacak. Oluyor işte. Dikkatsizlik, çalışma saatlerinin yoğunluğu, ameliyathane trafiğinin zaman zaman karışmasına yol açıyor. E burası ameliyathane tabii ki marangozhane değil ama oluyor işte. Olası durumlar için bir istatistik tutulmamış. Kim ister böyle bir yanlışın duyulmasını?
Mustafa Denizli 2000-2001 sezonunda Fenerbahçe'nin kadrosundaki 5 kişilik yabancı kontenjanını o anda olmaması gereken bir pozisyona getirip, oyuna soktuğu yabancı oyuncuyla 6 kişiye çıkarmış bir tarihsel hataya imza atmıştı. E oluyor demek ki böylesi. Şimdi ne alkası var demeyin. Konsantrasyon, bir işin başındaki insanların dalgınlaşmasına, odaklanma sorunu yaşarken dağılmasına yol açabiliyor. Ben hatalı olanların avukatı değilim elbette ki.

GEÇ GELEN ÖNLEMLER
Bakın; taa Amerikalarda bir araştırma yapmaya kalkmış bir kurum. Rivayet o ki 10 yılllık bir süreçte yapılan 200'e yakın göz ameliyatından 70'e yakını defo yaratmış. Yani şöyle demişler; Aaa; Yanlışlıkla gözünüzü almışız! Neyse ki iki taneden birini almışlar. Başka yerlerinden ameliyat edilenler, başkalarının yerine ameliyat edilenler, isim benzerliğinden güme gidenler, iş yükü fazlalğı, personel yetersizliği bir gözünüzün, kolunuzun, dizinizin gitmesine yol açabiliyor.
Peki ne gerekiyor? Deneyim? Değil işte. Öyle ki deneyimi ve yaşça daha büyük cerrahlarda yanlış oranı daha fazla. Hata işte; bizim için sorun bu hatalardan ne çıkarıp çıkarmadığımızda, böyle durumlar karşısında ne gibi önlemler alıp almadığımızda.
Bakın Türkiye'de bebek ölüm hızı binde 16, az gelişmiş ülkelerde binde 97, gelişmekte olan ülkelerde ise binde 57. Bu sayı Doğu Asya ve Pasifik'te binde 26, Güney Asya'da binde 63, Kuzey Afrika'da ise binde 59. Yani hafif sallanıp önlem almak istemişiz yıllar sonra.

DERS ÇIKARMIYORUZ
Ama ne zaman yılların emeği bir yangında kül oluyor, bir depremde yıkılıyor, canımızı, ciğerimizi kaybediyoruz işte o zaman başlıyoruz; yangınlarda mutlaka uzman ekipler çalışmalı, kötü zemin kadar çürük binalar öldürür, fay hattına bina yapmayalım ve ölen bebekler için daha sağlıklı koşullar oluşturalım" demeye. Zamanında önlemek diye bir algımız yok. İlle başımıza gelecek, gözümüze gelecek, çoluğumuzun çocuğumuzun canına gelecek. Ders çıkarmak niyetimiz ise hiç yok; aman diyim!
Gelişmiş ülkeler hata payını düşürerek üstüne gidiyorlar hataların. Ya da önleyici algının gelişmesi için iyi bir eğitim süzgecinden geçiriyorlar insanları. Cem Yılmaz o reklam filminde doğru söylüyordu; ya da söylene söylene eskimiş bir sözü mıhına yerleştirip yer bulmasını sağlıyordu hayatımızda; Eğitim şart!
Dönelim yazımızın başındaki mevzuuya; katarakt ameliyatı olacak hastanın yanlışlıkla rahmini almışlar. Peki ya hem gözünü hem rahmini alsalardı?
Yarın: "Bizim çoçuklarımız Kur'an Kursu'nda öldü; barda diskotekte değil. Şehit oldular!"