Faturaya sahte demek kolay değil
Denetim elemanları inceledikleri mükellefin mal veya hizmet aldıkları firmalar hakkında araştırma yaparlar ve faturaların defterlere kaydedilip kaydedilmediğini, beyan edilip edilmediğini, gerçek olup olmadığını araştırırlar. Bu incelemeye 'karşıt inceleme' denir. Bazıları buna çapraz inceleme demektedirler. Ama çapraz inceleme bu değil, mükelleflerin Maliye'ye verdikleri bildirimlerin karşılaştırılmasıdır. Örneğin 30 bin liranın üzerideki alış ve satış faturaları Maliye'ye bildirilir. Birinin alışı, diğerinin satışı olur. Bu bildirimlerin karşılaştırılması çapraz incelemedir.
Mükellefölmüşolabilir Denetim elemanları genel olarak geçmiş yılları incelerler. İşlemin yapıldığı zamandan incelemenin yapıldığı zamana dek mükellef için çok şey değişmiş olabilir. Örneğin karşıt inceleme yapılacak mükellef gerçek kişi ise ölmüş olabilir. Şirket ise batmış olabilir. Şirketlerin ortaklarının bir kısmı genelde göstermelik olduğu, aslında şirket bir kişinin olduğu için, bu esas sahip olan ortağın hastalanması, ölmesi dolayısıyla şirket gayrifaal veya sahipsiz kalabilir. Bütün bunlar olabilecek şeylerdir. Denetim elemanlarının karşıt inceleme yaparken bütün bu hususları göz önünde bulundurmaları gerekir. Şimdilerde denetim elemanlarının bazı raporlarında mal veya hizmet alınan firma hakkında sahte fatura düzenlediğine ilişkin inceleme raporu bulunduğundan bahisle, başka bir inceleme ve araştırma yapılmadan alınan faturaların sahte olduğu kabul ediliyor. Oysa bahsedilen ilk raporda yeterli inceleme yapılmamış olabiliyor.
Adrestebulunamadı Her iki durumda da yapılan tarhiyatlar incelemenin eksik olması nedeniyle kaldırılıyor. Özellikle belirttiğim gerekçelerle 'firma bilinen adreslerinde bulunamadı' gerekçesi kabul edilmiyor. Danıştay'da görülen bir davada karar "KDV indirimlerinin kabul edilmemesi için fatura düzenleyen firmalarla ilgili açık ve somut tespitlerin bulunması gerektiği"ne (D.4.D. 23.2.2006 g. E:2006/63,K:2006/283 sayılı karar), başka iki davada "KDV indirimlerinin kabul edilmemesi için fatura düzenleyen firmalarla ilgili tespitlerin yeterli olması" (D.4.D. 20.2.2006 g. E:2006/159, K:2006/211 ve 27.2.2007 g. E:2006/478, K:2006/302 sayılı kararlar), gerektiğine karar verildi. Mükellef bir yerden mal veya hizmet alırken Maliye gibi davranamaz. Alış sırasında davranacak olsa bile daha sonra firmanın batmasını, ölmesini, kaçmasını vs önleyemezler. Bu nedenle aranan firma bulunamayınca hemen alıcı suçlanmamalı. Alıcı da sonradan suçlanmamak, suçlanırsa kendisini savunabilmek için parasını banka aracılığıyla ödemek, nakliyeciden fatura almak, irsaliyelerini saklamak gibi önlemler almalı.