Küresel aktör olmak nedir?
Bizim gazete sayfalarında her gün ortalama 5-6 kadar CEO (yani büyük şirketlerin yönetim kurulu başkanları) beyanat vermeden duramaz ve arkadaşların kafamıza sopayla vurur gibi her defasında söyledikleri tek şey şudur: - Türkiye küresel aktör olmalıdır! Biz de dahil olmak üzere, okuyucu kısmı da bu lafa mel mel bakar. Nedir yahu küresel aktör olmak? Yenir mi, içilir mi? Yazar tayfasından da günlük makalelerini böyle süslü kelimelerle çekici hale getirmeyi adet edinmiş olanlar az değil. - Türkiye, AB ile Avrasya arasında küresel aktör olmalıdır! Veya... - Ortadoğu'da bölgesel güç oluyoruz! Caaart, kaba kaaat!
***
Bakın ben size bir küresel aktörlük örneği anlatayım da bari halka hizmet etmiş olayım. İtalya Türkiye'ye doğalgaz satıyor, biliyor musunuz? Evet, herifin doğalgazı yok ama satıyor. İtalyan ENI şirketi, Rusya'nın Gazprom'u ile fifty fifty ortak. Hem Karadeniz'in altına boru döşüyor, hem de Gazprom ile birlikte Rusya'da doğalgaz üretiyor.
***
Bizim BOTAŞ, Rusya'dan (Yani aynı zamanda İtalya'dan) ne kadar doğalgaz almış? 2006'da 5 milyar metreküp! 2.5 milyar metrekübünü İtalyanlar'dan almışız demek ki! Önümüzdeki yıllarda kaça çıkacak gaz ithalatı? 16 milyar metrekübe... 8 milyar metrekübünü İtalya'dan almış olacağız... İşte size küresel aktör bir ülke ve onun şirketi ENI... Türkiye tıraş etmeye devam ediyor.