Çocuk istismarı ve ihmali
Çocuk istismarı, 18 yaşından küçük bir bireyin duygusal, fiziksel, cinsel ya da sosyo-ekonomik açıdan zarara uğratılmasıdır. Bir olgunun istismar olarak kabul edilmesi için, o toplumun gelenekleri tarafından kabul görmeyen ve çocuğa zarar veren bir davranış olması gereklidir. En çok 0-3 yaş grubu çocuklar istismara uğramaktadır. Bu yaştaki çocuklar en savunmasız, en güçsüz durumdadır. Erişkine karşı koymaları zordur. İstismar daha çok aile bireyleri ya da çocuğa yakın kişiler tarafından ev içinde olur. Gençlik çağında istismar ev dışında olmaya başlar. Gençler, kaçabildikleri ve direnebildikleri için daha az istismara uğrarlar.
Fiziksel istismar: Çocuğa vurmak, tokat atmak, saç-kulak çekmek, çocuğu sarsmak, fırlatmak, dövmek, yakmak, ısırmak yoluyla fiziksel ve duygusal hasara yol açmaktır. Fiziksel istismar okullarda da yaygındır.
Cinsel istismar: Çocuğun erişkin tarafından cinsel uyarı, cinsel doyum için kullanılmasıdır. Irza geçme, ırza geçmeye kalkışma, sarkıntılık, teşhircilik, laf atma ve ensest eylemleri içerir.
Duygusal istismar: En sık rastlanan, ancak en zor tanınan istismar biçimidir. Çocuğa bağırmak, azarlamak, kıyaslamak, küçük düşürmek, alay etmek, ad takmak ya da yaşına uygun olmayan beklentilerde bulunmak olarak tanımlanmaktadır. Fiziksel istismar kaldırıldığında yerini duygusal istismar alabilmektedir.
İhmal: Çocuğun barınma, güvenlik, beslenme, temizlik, giyim, eğitim, kabul görme, sevilme gibi temel gereksinimlerinin karşılanmama durumudur.
Dünyanın her yerinde çocuk istismarına rastlanmaktadır. Tüm vakaların ancak üçte birinin bilindiği düşünülmektedir. Türkiye'de aile içi cinsel istismar (ensest) ve okullarda fiziksel istismar (dayak) vakalarının mahkemeye yansıyan sayılardan çok daha fazla olduğu düşünülmektedir.
Bir çocuğun istismara uğradığından ne zaman şüphelenilmelidir?
Çocuğun vücudunda açıklanamayan yaralar görülmesi. Kafa yaralanmaları, kemik kırığı, organ hasarı, dayak yediğinin belirtisi olabilir. Yanık, saçlarda önemli ölçüde dökülme. Diz ve diz altı hariç özellikle kalçalarda çürükler. Hastalık durumunda doktora gitmekte, açıklanamayan gecikmeler. Çocuğun kilo alamamasının başka nedenlerle açıklanamaması, kazalar, zehirlenmeler. Cinsel organ yaralanmaları. Çocuğun yaşına uygun olmayan cinsel davranışlar sergilemesi. Ani içe kapanma, okul başarısında düşme.
|
