Milli İstihbarat Müsteşarı Emre Taner, MİT'in 80. yıl geniş görüşlülük belgesini açıklamıştı. Bu belge iyi okunduğu takdirde, MGK'nın 24 Nisan 2008 tarihli kararını, TürkiyeKuzey Irak gelişmelerini değerlendirmek daha anlamlı olacaktır.
Müsteşar Taner ne demişti?
"Yeniden yapılanan ve rollerin herkesin kapasitesi ölçütünde tekrardan paylaşılacağı bir dünyada edilgen (pasif) değil etken (aktif), reaktif (kişinin, içerisinde bulunduğu koşulların etkisi sebebiyle, duygularıyla hareket ederek mantığını geri planda bırakması) değil proaktif olmak lazımdır. (Proaktif olmak demek, değişiklik olacağını önceden kestirebilmek ve fırtınayı sistem için bir avantaj olarak kullanabilmektir. Rüzgarı arkaya almaktır).
Yalnız savunma pozisyonunda olmak Türkiye'ye haiz şartlar nedeniyle kabul edilemez bir davranış olacaktır. Bu nedenle de Türkiye, tüm kartlarını/avantajlarını maksimum düzeyde bir verimlilikle değerlendirmek durumundadır."
Türkler uzun süredir vizyonlarını iç boğuşmalar ve kısır iç çekişmelerle sınırlandırarak kendi tarihsel büyüklüklerine uygun davranamamışlardır. Taner'in konuşmasındaki mesaj, tarihin kırılma noktasında, Türkiye'nin rolünü büyük düşünmesi ve bu büyüklüğü gerçekleştirmek için gerekli adımları atması üzerine kurgulanmıştır.
Bu açıdan "Bekle gör" yerine kendi şansını kendi yaratan, hayır dediğinde evetinin de neler olduğunu söyleyen ve bunu gerekçelendirebilen bir Türkiye yeni stratejik istihbarat vizyonuna oturtulan bir ülke profilidir.
Taner, dünyanın yeniden şekillendirildiği bu süreçte Türkiye'nin fırsatı kaçırmaması gerektiği ve doğru zamanda doğru atılımları yapması konusunda bir çağrıda bulunuyor.
Türkiye hızla büyümektedir ve dış ticaret hacmi 100 milyarlarca dolarlara ulaşmaktadır ve Türkler dünyanın dört bir yanında görülür hale gelmektedir. Stratejik istihbarata göre, MİT, artık Edirne'den Kars'a değil, büyüyen Türkiye'nin vizyonuna uygun olarak dünyanın öteki uçlarından Ankara'ya bakacak ve somut bilgilere dayalı bakış açıları taşıyacaktır. Türkiye'nin büyüklüğüne uygun bir stratejik vizyonun oluşturulması, yaşama geçirilmesi artık bir zorunluluktur.

IRAK UZMANI
Taner, mesleki kariyeri boyunca yedi kez Barzani'yle görüşmüştü ve aralarında bir diyalog oluşmuştu. MİT müsteşarlarının Barzani gibi siyasi bir liderle doğrudan görüşmesi, devlet usullerine pek de uygun değildi ama dışişleri mensupları Barzani'yle temas etse, ilişki devletlerarası resmi düzeye taşınmış olacaktı. Ancak MİT, "devlet güvencesi' taşıyan ama 'gayri resmi" olarak adlandırılan ilişki biçimlerini kullanabiliyordu.

NOT: 24 Nisan tarihinde yapılan Milli Güvenlik Kurulu toplantısında Kuzey Irak yöneticileriyle görüşme kararının yankılarını da yarın yazacağım.