Kısırlığı tetikleyen faktörleri azaltmanın elinizde olduğunu biliyor muydunuz? Günlük yaşamınızda sigaradan, stresten ve fazla kilodan uzak durmanız önemli.
Sigara sayısı arttıkça... Yapılan çalışmalarda, sigara içenlerde kısırlık oranının daha fazla, döllenme yeteneğinin düşük ve gebe kalmak için geçen sürenin daha uzun olduğu tespit edilmiştir. Günlük içilen sigara sayısı arttıkça gebe kalmak için geçen süre de artmaktadır. Eşlerden her ikisinin de sigara içmesi, bu süreyi daha da uzatmaktadır. Sigara içenler içmeyenlere göre 1-4 yıl daha erken menopoza girmektedir. İçilen sigaranın miktarına bağlı olarak yumurta sayısı hızla azalmaktadır. Bunun en önemli sebebi, sigara dumanında bulunan kimyasal maddelerdir. Sigara içen genç kadınlarda bile menopoz hormonu olarak adlandırdığımız FSH seviyeleri, içmeyenlere göre daha yüksek bulunmuştur.
Stres erkeği daha çok vuruyor Özellikle stresli yaşam, erkek kısırlığını fazlasıyla etkilemektedir. Çünkü sperm sayılarında azalma meydana gelebilir. Zaten dünyaya baktığımız zaman, erkeklerin sperm sayısı gittikçe azalmaktadır. Bunun da en önemli sebepleri, stresli yaşam ve çevresel faktörlerdir. Ayrıca gıdalardaki hormonlar ve kimyasal maddeler de sperm sayısının azalmasında büyük rol oynuyor. Stresli ortam, kadının yumurtlama problemleri yaşamasına neden olurken, hormon dengesiyle ilgili durumlar da söz konusu olabiliyor. Bu durumda, stresin de önemli bir kısırlık nedeni olabileceği söylenebilir.
Nasıl azaltılabilir? * Öncelikle kısırlık tanısı konulmuş çiftlerde kaybolan iletişim tekrar sağlanmalıdır. * Tek olarak ya da eşle birlikte psikolojik danışmanlık hizmeti alınması önemlidir. * Meditasyon ya da yoga gibi stres azaltıcı teknikler kullanılabilir. * Kahve alışkanlığı en aza indirilmelidir. * Düzenli egzersiz yapılmalıdır. * Kısırlık hakkındaki bilgiler artırılmalıdır.
Şişmanlığın payı yüzde 6'dır Şişmanlık toplumlarda büyük bir hızla artmaktadır. Fast food ve yeme alışkanlığındaki değişimler, bunun en önemli sebebini oluşturmaktadır. Şişmanlık, kısırlığın sebepleri arasında yüzde 6 gibi bir yer tutmaktadır. Ancak olması gereken kilonun altında olmak da kısırlık sebebinin yaklaşık yüzde 6'sı olarak bildirilmiştir. Dolayısıyla aşırı kilo ya da aşırı zayıflık, kısırlık sebepleri arasında yüzde 12 gibi önemli bir yer işgal etmiştir. Bu durumda vücut ağırlığının normale getirilmesi ile bu faktör ortadan kaldırılabilir. Kilo problemi olan kadınların yüzde 70'inden fazlasında, sadece ideal kiloya ulaşarak gebelik elde edilebilmiştir. Bu birçok pahalı tetkik ve tedavi uygulamaktan çok daha hesaplıdır. Bu nedenle kilo problemi bulunan hastalar önce bu faktörü ortadan kaldırmalıdır. Buna rağmen gebelik elde edilmemişse artık tedavi yoluna geçilebilir.
Doğum kontrol hapları Çok nadir olarak doğum kontrol haplarının uzun süreli kullanımlardan sonra bırakılması, hastayı adetten kesebilir. Bu da bir süre daha kadının gebe kalmasını önler. Bu durum, bazıları tarafından yanlış algılanarak sanki hapların kısırlığa yol açtığı şeklinde yorumlanabilir. Oysa bu geçici bir durumdur ve birkaç ay içinde normale dönüş olacaktır. Doğum kontrol hapı kullanan kadınlar eğer uzun süre çocuk doğurmayı düşünmüyorsa, yılda bir kez kadın doğum uzmanına başvurup hormonlarına baktırmalı, ultrason yaptırmalı ve yumurtalıklarını kontrol ettirmelidir.
Kürtaj risk yaratabilir Kürtaj dikkatli bir şekilde yapılmadığında rahim içinde yapışıklıklara neden olarak gebe kalınmasına engel olabilir. Özellikle doğumlardan sonra rahim içinde kalan plasenta (bebeğin eşi) parçalarını almak için yapılan kürtajlar en risklisi olup kısırlık için önemli bir faktör oluşturur.