"Dışa dönük" milliyetçi
Varlığı Türkiye için büyük kazançtı. Kendi deyimiyle yaşamı boyunca görevi "filleri kuyruğundan çekerek, tepeleri aşırtmak" oldu. "Günler bitti, filler tükenmedi" diyordu "VEDA" başlıklı şiirinde. Yine de mutluydu: "Boşa geçmedi hayatım. Daha fazlası olabilirdi ama Buna da şükür, demeliyim İşte sevgili dostlar Ben böyle veda etmeliyim..."
***
Çok yönlüydü. Şair, yazar, gazeteci, fotoğrafçı ve gerçek bir devlet adamı... Yazdığı 17 kitapla ışık saçmıştı. İyi bir solcuydu. Dünya solundaki değişimi, yenilikleri yakından izleyip, kitaplarıyla Türkiye'ye uyarlayarak, Türk soluna yol göstermişti.
***
İyi bir "Milliyetçi"ydi. Ama onun "milliyetçilik" kavramından algıladığı başkaydı. Can Dündar'la yaptığı bir söyleşide diyordu ki: "Milliyetçilik, bir toplumun kendi içine yönelik ise, olumsuzdur, zararlıdır. Yani toplumu meydana getiren unsurlar, kendi aralarında 'sen Lazsın, ben Kürdüm, öteki Çerkes, beriki Alevi, bir başkası Hıristiyan' gibi ayrışmaları körüklemekteyse, bu tarz 'kendi içine dönük milliyetçilik'tir ve ciddi sorunlar yaratır. "Buna karşılık bir toplumun 'kendi dışına dönük' milliyetçiliği, kendini başkalarından üstün farzetmek, başkalarının toprağına uzanmak gibi hastalıklara kapılmamışsa, kendi milletinin hakkını dışarıya karşı savunmakla, dışarıdan gelen haksızlıklara direnmekle kendini öncelikle tanımlamaktaysa, bu olumlu anlamda milliyetçiliktir." İsmail Cem, 'kendi dışına dönük' bir milliyetçiydi. Tıpkı Milli Mücadele'yi verenler gibi...
***
Barışseverdi. 5 yıl süren Dışişleri Bakanlığı döneminde Türk Yunan dostluğunun güçlenmesine önemli bir katkı sağladı. Yunanistan Başbakanı Karamanlis'in 49 yıl sonra gerçekleştirdiği Türkiye ziyareti, O'nun Papandreu ile birlikte attığı temeller üzerinde yükselen diplomasinin sonucudur.
***
Kötü bir alışkanlığı vardı: Sigara. İsmail Cem gibi, çok büyük bir "siyaset bilge"sini en verimli çağında, 67 yaşında aramızdan koparan sigara oldu. Duman iç organlarını kararttı ve ruhunu bir nefeste alıp üfürdü...
***
Dün, Cem'in 1. ölüm yıldönümüydü. CHP Genel Merkezinde tören yapıldı. Konferans Salonuna O'nun adı verildi. Saygı, sevgi ve özlemle...
Servisi 
