Ufukların sınırsızlığı Türkiye, hararetle Prof.Dr.ZaferÜskül'ün "Anayasa değişikliği" ve "Atatürkilkeveinkilaplarıvurgusununterkedilmesi" önerisini tartışırken, entellektüel ufukların sınır tanımazlığı ile yerleşik paradigmaların çatışması üzerine enteresan bir örnek geldi aklıma.
***
AB'nin en batısında komşu iki ülke var. İspanya ve Portekiz. 1998 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Portekizli yazar Jose Saramago, geçenlerde Portekizli sağcıları çileden çıkartan bir öneri ortaya attı. Ama önce biraz Jose Saramago'yu tanıyalım: 85 yaşındaki yazarın, Hristiyanlık'ın 2 bin yılını İsa'nın gözünden anlatıp, alternatif İncil okuması sunduğu "İsa'ya Göre İncil" adlı kitabı, 1991'de inançları rencide ettiği gerekçesiyle yasaklanmıştı. Bunun üzerine Saramago, İspanyol kökenli eşi Pilar del Rio ile İspanya'nın Kanarya Adaları'na göç etti.
***
Şimdi... İspanya'da farklı milletler ve dinlerin bir arada yaşadığını belirtip, Portekiz'in de Katalonya ve Galiçya gibi özerkliğe sahip olabileceğini savunuyor ve şöyle diyor: Portekiz, İspanya'ya katılarak kimliğini yitirmez. Ancak yetkilerin zaten devredilmiş olduğu bir ülkenin yeni özerk bölgesi olur. İber Yarımadası'nda ne görüyoruz. Bazıları ana dillerini konuşan farklı milletlerden oluşmuş ve aşağı yukarı barış içinde yaşamış bölünmez bir bütün. Portekizce konuşmaya ve ana dilimizde düşünüp yazmaya ve hissetmeye devam edebiliriz. Bu tip bir yakınlık ile topraksal, idari ve yapısal entegrasyondan sadece kazanım elde ederiz. 55 milyon nüfuslu birleşik İber Yarımadası, hem Portekiz hem İspanya'dan fayda sağlar. İspanya'da bağımsızlık peşinde koşan tek yer Bask bölgesi. Buna da kimse inanmıyor.
***
Saramago'nun önerisi Potekiz sağcılarını kızdırdı ama adamın fikri bu. Öte yandan, bir gazetenin yaptığı anket şunu ortaya koyuyor: Portekizliler'in yüzde 28'i, İspanya ile birleşmeden yana. Tiempo dergisinin anketinde de, başkent Madrid olduğu sürece, İspanyollar'ın yüzde 45'i birleşmeye sıcak bakıyor.
***
Bütün bunları hatırlatmaktaki amacım iki noktayı dikkatlere getirmek. Birincisi şu: Kapı komşumuz Irak'ın, Amerika tarafından üç bölgeye (Sünni, Şii ve Kürt) ayrılmaya çalışılması, bu ülkenin ve bölgenin hayrına mı mıdır, değil midir? İkincisi ise biraz filozofik bir konu: Kimi aydınların ufukları zorlayan düşünce ve önerilerinin, yerleşik paradigmalarla çatışması kader ise, önerilerin zamanlamasını tayin edecek olan faktör nedir?
Servisi 
Türkiye, hararetle Prof. Dr. Zafer Üskül'ün "Anayasa değişikliği" ve "Atatürk ilke ve inkilapları vurgusunun terk edilmesi" önerisini tartışırken, entellektüel ufukların sınır tanımazlığı ile yerleşik paradigmaların çatışması üzerine enteresan bir örnek geldi aklıma.
