Emekli olduktan sonra hobi olarak evinin mutfağında ürettiği bulaşık makinesi deterjanı ve mobilya cilasıyla sektöre adım adan Sevda Arıkan, bugün 40'a yakın ürünü tüketiciye sunuyor.
Kimya sektöründe uzun yıllar çalışıp emekli olduktan sonra evinin mutfağında bulaşık makinesi deterjanı ve mobilya cilası üretmeye başlayan Sevda Arıkan, bugün 40'a yakın ürün çeşidiyle uluslararası şirketlerle rekabet ediyor. "Uzay" ve "Giz" markaları ile sektörde faaliyet gösteren Arıkan, aynı kalitede ve daha ucuz ürünler üretmelerine rağmen Türk insanının hâlâ kendi sanayicisine güvenmediğini belirterek, "Ucuz mal görünce sanki bir şeyi eksikmiş gibi geliyor. Halbuki daha pahalı ürüne ödedikleri reklam ve marka değerinin farkında değiller. Türk insanının sanayicisine güvenmesi gerekiyor. Bugün artık ürünlerimiz dünya ürünleriyle rekabet edebilir hale geldi" dedi. Kimya devleriyle rekabet eden Arıkan ile sektörü, hedeflerini ve Türk kadınlarının temizlik alışkanlıklarını konuştuk.
EVİNİ LABORATUVAR YAPTI Uzun yıllar kimya sektöründe çalıştıktan sonra kendi markanızı yaratma fikri nasıl doğdu? 1968'de İstanbul Teknik Üniversitesi'nden Kimya Yüksek Mühendisi olarak mezun oldum. Okurken her yaz staj yapıyordum. Mezun olduktan sonra Deva Holding bünyesindeki Ev İhtiyaç Maddeleri Sanayii'nde işletme şefi olarak işe başladım. 1982'de genel müdür yardımcısı olarak çalıştığım Başer Kimya'dan emekli oldum. Türkiye'deki deterjan sanayiinin nereden nereye geldiğini içinde yaşayarak gördüm. Emekli olduktan sonra "Ne yapabilirim?" diye düşündüm. Olmayan bir şey üretmek istedim. O zamanlar Türkiye'de bulaşık makinesi deterjanı üretilmiyordu. Hatta yerli bulaşık makinesi üretimi de yoktu. Mobilya cilası yoktu. Bu ürünler yurtdışından getiriliyordu. Bu 2 ürünü üretebileceğimi düşündüm ve evimin mutfağını laboratuvar gibi kullanıp, çalışmalar yapmaya başladım. Tamamen hobi olarak haftanın birkaç günü bu ürünleri Uzay ve Giz markaları ile yapıp, etrafa veriyordum. O sırada pazar çok boştu ve yeni ürünlere çok açtı. Daha sonra marketlerden başka ürünler de yapmam için teklifler gelmeye başladı.
PAZARLAMA GİDERİMİZ AZ Şu anda kaç çeşit ürününüz var? Yıllık üretiminiz nedir? Yaklaşık 40 formülasyonumuz ve 70 çeşit ürünümüz var. 1995'te Hadımköy'de 3 bin metrekarelik alanda tam otomasyon tesisimizi kurduk. Yıllık 10 bin ton toz, 15 bin ton sıvı deterjan üretip, ambalajlama kapasitemiz var. Üretimin yarısı, zincir mağazalar için özel markalı ürünlerden (Private Label) oluşuyor. Yabancı markalar ile, hem kendi markamız hem de özel markalı ürünlerimiz arasında yüzde 25-40 arasında bir fiyat farkı var. Ürünlerimizin kalite açısından hiçbir farkı yok. Sadece daha az pazarlama giderimiz var. Erkek ağırlıklı bir sektörde kadınlara yönelik ürünler üretmenizin avantajları var mı? Sanırım Türkiye'de deterjan sektöründeki tek kadın üreticiyim. İşin ekonomik ve ticari sorunları kadın için de erkek için de fark etmiyor. Ama kadınlara yönelik ürün üretmenin avantajları var. Mesela yabancı markaların belli formülasyonu vardır, dünyanın her yerinde onu satar. Ama ben bir kadın olarak Türk kadınının bulaşık makinesini nasıl kullandığını, ne kadar sıklıkla kullandığını, yemek kültürümüzün nasıl olduğunu çok iyi biliyorum. Zaten ürünlerimi önce kendim test ediyorum. Ayrıca daha detaycıyım, ambalajın tasarımından tutun, şişenin kadın eline uygunluğuna, mutfak alt dolabına sığıp sığmadığına kadar tüm detaylara daha fazla önem veriyorum. Satın alma ve ortaklık teklifleri geliyor mu? Zaman zaman teklifler geliyor. Ama ben hâlâ bu işe ticari değil, duygusal olarak bakıyorum. Şu anda bu tekliflere kapalıyız. Zor süreçleri atlattık. Halka arz da şu an için erken. 2-3 yıl sonra düşünüyoruz. SINIRLAMA GETİRİLMESİN Zincir marketlerde çok yaygınsınız. Peki Marketler Yasası sizi etkiler mi? Yasa ile özel markalı ürünlere sınır getirmek istiyorlar. "Yüzde 20'yi geçmesin" diyorlar. Bu tüketicinin tercih edeceği bir konu. Böyle bir sınırlama olmamalı. Bugün İngiltere'de özel markalı ürünler, pazarın yüzde 50'sinden fazlasına sahip. Türkiye'de daha yüzde 10'lara ulaşmadı. Özel marka üretenler de orta ve küçük ölçekli Türk firmaları. Bunların tüm imkanlarını ve marka olma şansını engellemiş olursunuz. Bu Türk sanayicisi için ciddi bir handikap. Ayrıca lider dünya markaları bakkalda da yerini buluyor. Çünkü bakkal en çok satanı rafına koyuyor. İkinci, üçüncü markalara yeri yok. Yerli sanayicinin, KOBİ'nin markasını satma şansı ancak büyük raf imkanlarıyla oluyor. Bu da zincir marketlerle mümkün.
Servisi 
