'Yamuk yapmak' ve muhbirlik
Anımsayacaksınız, geçen hafta Maliye Bakanı işadamlarına "yamuk yapmayın" dedi. Aynı zamanda gazetelerde devletin kütüphanesine Adnan Hoca kitapları alındığı haberi vardı. Maliye Bakanı'nın sözüne yanlış demek mümkün değil. Vatandaş 'yamuk yapmayıp' vergisini ödemeli ama devlet de 'yamuk yapmamalı'. Öyle değil mi? Her şey bitti de verdiğimiz vergilerle Adnan Hoca kitapları almaya, bir başka ifadeyle vatandaşın vergisi ile Adnan Hoca'yı desteklemeye mi sıra geldi? Unakıtan'ın vergi radarları sadece vergi ödemeyeni değil, Adnan Hoca kitabı alan valiyi ya da diğer devlet görevlilerini de yakalamalı. Çünkü beyana dayanan vergi sisteminde vergi toplayabilmenin bazı koşulları vardır. Nelerdir, bakalım: 1. Vatandaşın kendi rızası ile vergi ödemesi için öncelikle verginin gerekli olduğuna, verginin güvenlik, adalet, eğitim, sağlık, yol, su vb olarak geri döneceğine inanmalı. Verginin çarçur edildiği kanaati, vergi ödemeye engeldir. 2. Vergiler adil olmalı, herkes gücüne göre ödemeli. Verginin adil olmadığını düşünen insanlar vergiye karşı direnir. Vergi ödememek için değişik yollara başvurur. Ülkemizde verginin ne kadar adil olduğu konusunda bir şey söylemeye bile gerek yok. 3. Vergisini ödemeyen kişilere ceza uygulanmalı ve vergi ödememe yoluna sapmak isteyenler cezalandırılacaklarını bilmeli. Cezalar caydırıcı olmalı. Ama cezalar ne kadar ağır olursa olsun ve uygulanırsa uygulansın, vergi tahsil etmek için asli unsur değil, destek unsurudur. Demek istediğimiz şu: Vergiler doğru yere harcanırsa vatandaş daha çok isteyerek vergi öder. Vergilerle veya özelleştirme gelirleri ile Adnan Hoca kitabı alınırsa devletin 'yamuk yaptığını' düşünür. Çünkü vergi öderken canı yanıyor. 'Yamuk' kim yaparsa yapsın 'yamuk'tur.
GÜVENYIKILIR Başbakan da tüccarlardan vergi ödemeyenleri ihbar etmesini istemedi. Bu da bir başka dert. Muhbirlik insanların insanlara güvenini yıkar. Bu yüzden bizim kültürümüzde muhbirlik hoş karşılanmaz, 'yamukluk' olarak görülür. Vatandaşa "muhbir ol" demek de. Vergi toplayabilmek için vatandaşın muhbir olması gibi bir gereklilik yoktur. Devletin vergi toplayabilmesi muhbirliğe kaldıysa, gerisini siz düşünün artık!