Sosyal Güvenlik Reformu'yla ilgili okuyucular tarafından en çok merak edilen sorulara burada her gün yer vereceğiz...
- Primini ödemeyen vatandaşlar sağlık hizmeti alamayacaklar mı?
Prim ödeme yükümlüsü olduğu halde sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğu tarih itibariyle 60 günden daha az prim borcu bulunanların sağlık hizmetlerinden yararlanamayacak. Ayrıca, 18 yaşını doldurmamış olan kişiler, tıbben başkasının bakımına muhtaç olan kişiler, acil haller, iş kazası ile meslek hastalığı halleri, bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalıklar, koruyucu hekimlik hizmetlerinde, analık hallerinde, afet ve savaşta ve grev ve lokavt durumlarında prim borcuna ve prim ödeme gün sayısına bakılmaksızın tedavileri sağlanmaktadır.
- Prim borcu olan esnaf ve sanatkarların aileleri sağlık yardımından yararlanabilecekler mi?
1479 sayılı kanunda esnaf ve sanatkarlar ile ailelerinin sağlık yardımlarından yararlanmaları için hiç prim borcu olmaması gerekmekte iken tasarı ile prim ödeme yükümlülükleri, takip eden aydan başlatılmak ve 1 ay prim borcunu aksatmaları durumunda dahi sağlık yardımlarından yararlanma imkanı getirilmiştir.
- Bağ-Kur sigortalılarının ödeyeceği prim oranı artacak mı?
1 Ekim'den önceki uygulamada Bağ-Kur sigortalılarından basamak sistemine göre yüzde 40 oranında prim alınmakta idi. Yeni düzenleme ile bunların kazançlarıyla orantısız prim ödemelerine sebep olan basamak sistemi kaldırılarak, prime esas kazancın aylık alt ve üst sınırı arasında beyan edecekleri prime esas kazançları üzerinden yüzde 33.5-39 oranında prim ödemeleri öngörülmektedir. Buna göre, sigortalıların tercihleri doğrultusunda beyan edecekleri prime esas kazançlar ne kadar yüksek olursa, aylıkları da o kadar yüksek bağlanacaktır.
- Halen çiftçilik yapmakta olanların yeni dönemde sigortalılığı nasıl olacak?
Yeni düzenleme ile; tarımsal faaliyette bulunanların asgari ücretin yarısı üzerinden prim ödeyerek 30 gün hizmet kazanmaları ve sağlık hizmetlerinden yararlanmaları imkanı getirilmiştir.
- Boşandığı halde eşiyle birlikte yaşamaya devam eden ve bu arada aylık almaya devam eden kız yetimlerin aylıkları bundan sonra kesilecek mi?
Bağlanmış aylıklar eski hükümlere tabi olduğundan bunların aylıkları kesilmeyecek, ancak bu kanundan sonra yetim aylığı bağlanmış olanlardan eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilerek, bu kişilere ödenmiş olan tutarlar geri alınacaktır.
- Özürlü sigortalılara yaşlılık aylığı bağlanmasının koşulları neler?
Yeni dönemde özürlü sigortalılara yaşlılık aylığı bağlanmasının şartlarının kolaylaştırılmaktadır. 506 sayılı kanunun 60. maddesine göre birinci derece sakatlığı olanlar 15 yıl sigortalılık süresi 3600 gün, ikinci derece sakatlığı olanlar 18 yıl sigortalılık süresi 4000 gün, üçüncü derece sakatlığı olanlar 20 yıl sigortalılık süresi 4400 gün şartlarını yerine getirmeleri halinde yaşlılık aylığından yararlanmakta iken, 5510 sayılı kanunla çalışma gücündeki kayıp oranı yüzde 50 ila yüzde 59 arasında olanlar 16 yıl sigortalılık süresi 4320 gün, yüzde 40 ila yüzde 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar 18 yıl 4680 gün şartlarını yerine getirmeleri halinde kendilerine yaşlılık aylığı bağlanacaktır.