Reformla birlikte isteğe bağlı sigortalıların durumu
Sosyal Güvenlik Reformu 1 Ekim'de yürürlüğe giriyor. Bu konuyla ilgili bilgilenmek isteyen okuyucular bizi mesaj yağmuruna tutuyor. Bu arada göndermiş olduğunuz iyi dilekleriniz için teşekkür ediyorum. Ülkemizde bir çok insan herhangi bir işte çalışmamasına rağmen emeklilik primlerini kendisi ödüyor. Bu çerçevede isteğe bağlı sigortalı okuyucularıma yeni dönemdeki durumları hakkında bilgi vermek istiyorum.
* İsteğe bağlı sigorta ne anlama gelmekte... Sevgili okuyucularım. İsteğe bağlı sigorta; kişilerin isteğe bağlı olarak prim ödemek suretiyle uzun vadeli sigorta kollarına ve genel sağlık sigortasına tabi olmalarını sağlayan sigortadır.
* İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için... Türkiye'de yasal olarak ikamet edenlerde; a) 5510 sayılı kanuna zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak veya sigortalı olarak çalışmakla birlikte, ay içerisinde 30 günden az çalışmak veya son bir yıl içinde 360 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamak, b) Kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olmak, c) 18 yaşını doldurmuş bulunmak, d) İsteğe bağlı sigorta talep dilekçesiyle SGK'ya başvuruda bulunmak şartları aranacaktır.
* İsteğe bağlı sigortalılık ne zaman başlayacak? İsteğe bağlı sigortalılık müracaat SGK kayıtlarına intikal ettiği tarihi takip eden günden itibaren başlayacaktır.
* Hangi durumda iptal edilecek? Yeni dönemde; isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödenen tarihlerde, sigortalı olmayı gerektirecek çalışması bulunduğu tespit edilenlerin, zorunlu sigortalılıkla çakışan isteğe bağlı prim ödenen süreleri iptal edilecek.
* Yeni dönemde prim oranları nasıl olacak? Reform ile isteğe bağlı sigorta primi; prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen günlük kazanç ve prim ödeme gün sayısı üzerinden bulunacak kazancın yüzde 32'si olacak. Bunun yüzde 20'si malük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, yüzde 12'si genel sağlık sigortası primi şeklinde dağıtılacak.
* İsteğe bağlı sigortalılar 4/B'li (Bağ-Kur'lu) olacak... İsteğe bağlı sigorta primi ödenmiş süreler, malük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulamasında dikkate alınacak. Bu süreler yeni dönemde 4/B (Bağ- Kur) kapsamında sigortalılık süresinden kabul edilecek.
* İsteğe bağlı sigortalılık ne zaman sona erecek? İsteğe bağlı sigortalılık; a) İsteğe bağlı sigortalılığını sona erdirme talebinde bulunanların, primi ödenmiş son günü takip eden günden, b) Aylık talebinde bulunanların, aylığa hak kazanmış olmak şartıyla talep tarihinden, c) Ölen sigortalının ölüm tarihinden itibaren sona erecek.
* Kısmi çalışma halinde isteğe bağlı sigorta primi ödenecek mi? Ay içerinde 30 günden az çalışan veya prim ödeme gün sayısı ay içindeki toplam çalışma saatinin 4857 sayılı iş kanununa göre belirlenen günlük normal çalışma saatine bölünmesi suretiyle hesaplanan sigortalıların aynı ay içerinde, isteğe bağlı sigortaya prim ödemeleri halinde primi ödenen süreler, zorunlu sigortalılığa ilişkin prim ödeme gün sayısına 30 günü geçmemek üzere eklenecek. Bu süreler de 4/B'li (Bağ-Kur) kapsamında kabul edilecek.
* İsteğe bağlı sigortalı genel sağlık sigortalısı sayılacak... İsteğe bağlı sigortalı olanlar, bakmakla yükümlü olunan kişi olsa dahi, genel sağlık sigortalısı sayılacak ve genel sağlık sigortası primini de ödemekle yükümlü olacaklar.
* Başka neler öngörülüyor! 1 Ekim'den sonra halen SSK isteğe bağlı olarak başlama şartı olan 1080 gün prim ödeme şartı kaldırılıyor. Yeni dönemde herkes tek bir isteğe bağlı sigortalı olacak. Bağ- Kur, SSK isteğe bağlı sigorta ayrımı kalkıyor.