Sosyal Güvenlik Reformu olarak bilinen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na ilişkin hükümler, 1 Ekim 2008'de yürürlüğe girecek. Okurlar reformun getirdiği düzenlemelerle ilgili daha açıklayıcı bilgi istiyor. Bilgileri imkan buldukça karşılaştırmalı olarak köşemde yer vereceğim.
Sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için
Sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için mevcut uygulamada; SSK sigortalılarında 90, sigortalıların eş ve çocuklarında 120, Bağ-Kur sigortalılarında 240 gün prim ödeme şartı bulunmaktadır.
5510 sayılı kanun ile BağKur ve SSK'lılar da dahil olmak üzere genel sağlık sigortalıları için bu süre 30 gün olarak belirlenmiştir.
Mevcut uygulamada Yeşil Kart'tan yararlanabilmek için
Mevcut uygulamada Yeşil Kart'tan yararlanabilmek için aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutar net asgari ücretin üçte birinden daha az olması aranmaktadır.
Reform ile primi ödenecekler;
arsid46815510 sayılı kanun ile net asgari ücret yerine brüt asgari ücretin üçte biri esas alınmış ve aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı brüt asgari ücretin üçte birinden az olanların primlerinin devlet tarafından ödenmesi imkanı getirilmiştir.
Kimler GSS primi ödeyecek
213 YTL'den daha az geliri olanların GSS primleri devlet tarafından karşılanacak.
Asgari ücretin üçte biri ile asgari ücret arasında geliri olanlar (213-638 YTL) asgari ücretin üçte biri üzerinden yüzde 12 prim (26 YTL) ödeyeceklerdir.
Asgari ücret ile asgari ücretin iki katı arasında geliri olanlar (638-1.277 YTL) asgari ücret üzerinden prim (77 YTL) ödeyeceklerdir.
Asgari ücretin iki katından daha yüksek geliri olanlar asgari ücretin iki katı üzerinden (153 YTL) prim ödeyeceklerdir.
18 yaşını doldurmamış olan çocukların ana ve babalarının sigortalı olup olmadığına bakılmaksızın ve herhangi bir şart aranmaksızın sağlık hizmetlerinden yararlanmaları imkanı getirilmektedir.
Şartsız sağlık hizmeti verilecek olan kişiler
Mevcut uygulamada acil haller de dahil olmak üzere herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.
Reform ile 18 yaşını doldurmamış olan kişiler, bakıma muhtaç kişiler, acil haller, iş kazası ve meslek hastalığı halleri ile bulaşıcı hastalıklarda genel sağlık sigortalısının 30 gün priminin bulunup bulunmadığı veya borcu olmaması şartı arananlarda bu borcun olup olmadığına bakılmaksızın sağlık hizmetlerinden yararlanma imkanı getirilmektedir.
Sosyal Güvenlik Reformu ile Bağ-Kur'luların prim oranı:
Mevcut uygulamada 24 basamaklı gelir tablosu üzerinden yüzde 20 uzun vade, yüzde 20 sağlık olmak üzere toplam yüzde 40 oranında prim alınmaktadır.
5510 sayılı Kanun ile basamak sistemi kaldırılmış, prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak üzere (Asgari ücret ile asgari ücretin 6.5 katı) beyan edecekleri kazancın yüzde 33.5 ila yüzde 39'u oranında prim alınması düzenlenmiştir.
Birden fazla şirket ortaklığı olanlar için prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında kalmak kaydıyla tek beyan yeterli sayılacaktır.