Bir Alman filozofu ve psikoloğu olan E. Bloch umudun öğrenilebileceğini savunur. Bloch, insanın hangi karanlıkta olursa olsun, aydınlığı arama eğilimi olduğunu savunur. Bazen depresyondaki insan, depresyonun hiç bitmeyeceğini düşünür, ancak insan için umut karanlıktaki aydınlık olur. Temel prensip umutsuzluğa kapılmadan kendi beceri ve yetilerimizi daha çok yükselterek hayata kazandırarak üretken olabilir ve hayatımızı anlamdırarak sanatsal eylemlerimizle etkin rol almamız halinde, demokratik hayat içinde katılımımız daha etkin olacaktır.