"Tuzla tersanelerinde neler oluyor?" diye sormak için Limter-İş Sendikası Başkanı Cem Dinç'i ziyaret ettik. Sendikanın üst düzey yöneticileriyle bir toplantıdaydı. Gündemleri "doğal olarak" Tuzla tersanesiydi. "Ölümlerin önüne neden geçemiyorsunuz?" diye sorduk, bakın Cem Dinç nasıl cevapladı...

'SORUMLULUĞU ANA FİRMA ALSIN'
"Ölümlere ve meslek hastalıklarına taşeronluk sistemi ve uygulanmayan yasalar neden oluyor. Üretimin yüzde 95'ini taşeron işçileri yapıyor. Güvencesiz, kayıt dışı, sigortasız, örgütsüzlük kaynaklı kazalar da kaçınılmaz oluyor. Bir tersanede yaklaşık 50 taşeron bulunuyor. Bu şu anlama geliyor. Yani iş güvenliğinin yükü kaldıramayacak 50 parçaya bölünmesi... Talebimiz taşeronluğun ortadan kalkması ve tüm sorumluluğu ana firmanın alması. 2004 yılından bu yana üretim fazlalaştı, dolayısıyla çalışma saatleri neredeyse 1 güne çıktı. Uzun çalışma saatleri dikkatlerin dağılmasına neden oluyor ve işçiler yorgun ve hızlı bir tempoyla çalışıyor. Dolayısıyla ölümlerin daha çok saat 18.00'den sonra gerçekleştiğini görüyoruz.

'LİSTEDE 83 İSİM BULUNUYOR'
1992 yılından bu yana sesimizi duyurmaya çalışıyoruz. Gelmiş geçmiş tüm hükümetlerin bu konuda sorumluluğu var. Kimse kenara çekilmesin. Örneğin 2007 yılının Mart ayında Çeksan Tersanesi'nde bir kişinin daha öldüğünü öğrendik. Bunu bize ölen kişinin ailesi bildirdi. Bu gizli ölümle birlikte liste 83'e çıktı." Cem Dinç, tersane işçilerini konuyla ilgili olarak nasıl bilgilendirdiklerini de anlattı: "İşçilerin anlayacağı bir dilden broşürler, bildiriler dağıtıyoruz. Herhangi bir olayda haklarını nasıl arayacakları konusunda bilgilendiriyor ve davalar açıyoruz. 2007 yılında oluşturduğumuz kurulla birlikte, "Tuzla Tersanelerinde Önlenebilir İş Kazaları"yla ilgili bir rapor hazırladık. Bu konuda Gemi İnşa Sanayicileri Birliği (GİSBİR) ve Meclis'e önerilerimizi sunduk, komisyon kurulmasını sağladık. Sesimizi duyurmak için eylemler yapıyoruz. En iyi örnek, 27- 28 Şubat tarihinde eyleme, fiili bir grevle destek verdik. Ağır ve Tehlikeli İş Kolları Yönetmeliği, Hizmet Kanunu'nun uygulanması, günlük 7.5 saat mesai, sigortaların ödenmesi, saat 10.00 ve 15.00'te çay molalarının verilmesi, yemekhane ve soyunma odalarının düzenlenmesinin sağlanması için bir komisyon kurduk. Mevcut kölelik yasasının değişmesini istiyoruz."

'BAŞLICA 4 ÖLÜM ŞEKLİ VAR'
Cem Dinç, bunların uygulanması aşamasında ölümlerin büyük oranda önüne geçilebileceğini düşünüyor ve ekliyor: "Tespit ettiğimiz 4 ölüm şekli var. Yüksekten düşme, cisim çarpması, elektrik ve patlama... Zehirlenme nedeniyle şimdiye kadar 3-4 kişi öldü. Bunların hepsi önlenebilir. GİSBİR Başkanı şöyle bir açıklama yapıyor: 'Ağır sanayide yılda 5-6 ölüm normaldir. Tüm kazançlarımız işçilik maliyetlerinden' diyor. Böyle bir bakış açısı olursa bu ölümlerin önüne geçilmez. Biz bıraktık yılda 5-6 ölümü, 45 günde 5 işçi öldü tersanede." Yaklaşık 40 bin işçinin çalıştığı Tuzla Tersanesi'nde Limter-İş Sendikası'na üye sadece bin 300 işçi var. Örgütlenmek için büyük bir çaba sarf ettiklerini söylüyor Dinç. Ancak "Kolay olmuyor. Çünkü örgütlediğimiz işçileri işten atıyorlar. Bu durumdan bakanların da milletvekillerinin de haberi var" diyor ve ekliyor: "Ölümleri basın ve kamuoyunun gündemine getirdiğimiz için baskılar sürüyor."

'DOK-GEMİ İŞ PATRON İŞBİRLİKÇİSİ'
Dok-Gemi İş Sendikası'nın ölümlerle ilgili bir tek açıklama yaptığını söyleyen Dinç, Türkİş'e bağlı sendikanın patronlarla işbirliği yaptığını iddia ediyor. Limter-İş Başkanı, Dok-Gem İş Sendikası'nın işçinin görüşlerini almadan, ne istediğini bilmeden, patronlar tarafından hazırlanan sözleşmelere imza attığını ifade ediyor. Dok-Gemi İş Sendikası'nın kendi örgütlü işçisinin ölümünden bile haberinin olmadığını belirten Cem Dinç, sözlerini şöyle sürdürüyor: "Tersanede elektrik teknisyeni olarak çalışan Sadi Üstünbaş'ın ölümünü tesadüfen öğrendik. Üstünbaş, Dok-Gemi İş Sendikası'nın Tuzla Tersanesi'nde işyeri temsilcisi. Nasıl öldüğü meçhul. Elektrik çarpması sonucu öldüğü söyleniyor, ancak Adli Tıp raporunda işçinin kırılmadık kemiğinin olmadığı belirtiliyor. Üstelik cesedi çalıştığı yerle alakasız bir bölümde bulunuyor. Söz konusu sendika bu ölümü sakladı."

18 BİN 500 İŞ KAZASI...
Kısa vadede yapacakları eylemler hakkında da bilgi veriyor Dinç: "Tersanelerin bir kısmında 7.5 saatlik mesai uygulaması başladı. Örgütlenme çalışmasına hız vereceğiz. Taleplerimiz kabul edilmediği takdirde, konfederasyonumuzla birlikte eylemlerimizi başlatacağız. Tersanede ne olup bittiğini basın görmesin diye duvarları yükselttiler. Askeri bölge gibi Fotoğraf çekmek yasaktır' tabelası astılar. Tersane kapatmayla ölümleri engelleyemeyiz." Kalıcı sakatlık ve hastalıklara sıra geliyor. Dinç'e "Bunların da bir listesi var mı?" diye soruyoruz. Cevap vahim... "Ölümlerin bile listesini tutmakta zorlanırken, sakatlanmaları nasıl bileceğiz. GİSBİR'in 18 aylık bilançosuna göre 18 bin 500 iş kazası olmuş. 2.5 milyar dolar döviz girdisi yapan işçileri kazalarla ilgili olarak suçlamanın bir anlamı yok.