Akciğer hava yollarının tıkanması sonucu ortaya çıkan KOAH, şiddetli öksürük ve nefes darlığı gibi şikayetlere yol açıyor. İş işten geçmeden sigarayı bırakan KOAH'lıların ömrü uzarken, ileri evrede olanlar 1 yıl bile yaşamıyor....
Her hastalığın anası sigara... Dünya genelinde binlerce kişi sigaranın yol açtığı rahatsızlıklar yüzünden hayata veda ederken, tiryakiler inatla bu gerçeği görmezden geliyor. 31 yıldır göğüs hastalıkları camiasında çalışan İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nurhayat Yıldırım da, sigaraya karşı tepkisini, "Sigara yüzünden insanların sakat kaldığını, çalışmadığını, üretmediğini, toplumdan ve ailesinden dışlandığını gördüm. Bu yüzden sigaraya karşıyım" sözleriyle gösteriyor. Sigaranın yol açtığı hastalıklardan bir tanesinin de KOAH olduğunu söyleyen Prof. Dr. Yıldırım, dünyada ölümcül hastalıklar sıralamasında 4., Türkiye'de ölüm nedenleri arasında 3. sıradaki KOAH'la ilgili önemli açıklamalar yaptı...
'ÖNLENEBİLİR' "Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı", ya da insanların daha kolay akılda tutmalarını istediğimiz adıyla KOAH, önlenebilir bir hastalık. Sigara ortadan kaldırılırsa, sigara içilmezse, pasif içicilikle içmeyenler buna maruz bırakılmazsa, olmayacak ya da çok az sayıda olabilecek bir hastalık. Çünkü KOAH hastalarının yüzde 99'unda sigara sorumluysa; daha küçük bir kısmında çevre, iç ortam ve dış ortam kirliliği, özellikle bizim ülkemizde tezek yakımı, iyi havalandırılmamış bacalarda tezek yakımı, kömür yakımı, bazı sanayi alanlarında, mesela asbest sanayinde maskesiz çalışmanın getirdiği şeyler ve egzoz dumanının kontrolünün yapılmadığı büyük kentlerde bu faktörler KOAH'tan sorumlu. Ama KOAH hastalarını sorguladığımız zaman hastaların yaklaşık yüzde 90'ına yakını sigara içtiğini beyan ediyor ve ortalama 10 yıl boyunca günde birer paket ve üstünde sigara içimi sözkonusu oluyor.
AKCİĞERLERİMİZ ESKİYOR Sigara içme yaşı 11-12'ye kadar indi. Üzerine 20 yıl eklerseniz çok erken ortaya çıkıyor. O dönemde öksürük balgam durumu sözkonusu oluyor. Hastalar daha az hekime başvuruyorlar. Hastaları hekime getiren neden nefes darlığı. O zaman da biraz geç bir başvuru oluyor. KOAH'ta muhakkak belirtilmesi gereken şey, hastalığın tedavi edilebilir olması. Hastalık yavaşlatılabiliyor, şikayetler azaltılabiliyor, yaşam kalitesi iyileştirilebiliyor. Hasta iyi bir eforla yol yürüyebiliyor. Ama ne yazık ki, buna rağmen, hastalık sağlıklı bir insandaki akciğer kaybından daha fazla bir akciğer kaybına sebep olduğu için, sonuçta akciğerin erken eskimesiyle beraber hastanın solunum yetmezliğine girip ölümüne sebep oluyor. Tamamen ortadan kalkması, geri dönüşü mümkün olmuyor. Ancak 'akciğer sağlığı çalışması' diye 14 yıldır sürdürülen, sigara içen ama yakınması olmayan kişilerde KOAH saptandığında, bu hastalarda sigara bırakıldığında yaşamın uzadığı tespit edilmiş. Yani daha hastalığın bulguları ortaya çıkmadan önceki dönemde sigaranın bırakılması, hastalıkta akciğer fonksiyon kaybını az olmasına sebep oluyor.
PÖRSÜMÜŞ BALON GİBİ... Akciğerlerimiz incecik tül gibi bir yapıya sahip. Kendiliğinden esneyebilen volümünü artıran, oksijen alan ve aldığı oksijeni hava dolu keseciklerin etrafındaki damarlara geçiren, vücudumuzun oksijenini temin eden bir yapı. Sigara içenlerin hava yolları daralıyor, keseciklerin yapısı bozuluyor. Şişirile şişirile pörsümüş damarlar haline geliyor. Tabii ki bu damar kolay şişiyor ama yavaş boşaldığı için her seferinde vücuttan gelen kirli hava, karbondioksit içeren hava içeriği kalıyor. Tam olarak boşalmıyor. Pörsümüş balonun yavaş boşalması gibi boşalmıyor. İkinci defa dolmaya kalktığı için de, iyi boşalmamış bir balonun içinde kirli hava var. Üzerine siz yeni bir hava ekliyorsunuz ve az oksijen içeriyor. Bu havayı soluyan kişi akciğerlerinden aldığı oksijeni dokulara daha az götürüyor.
DAMAR YOLLARINI TUTUYOR Bu kişiler sinirli, huzursuz, uykusuzluğu artmış oluyor. Kalp ritmi bozuluyor, daha çok çarpıntısı oluyor, daha fazla terliyor. Çünkü oksijensizlik bir stres ortaya çıkartıyor. Daha da devam ettirirsek, akciğerlerde hava yolları tutulmuşken, damar yolları tutulmaya başlıyor. Bu sefer de alınan oksijeni dokulara taşıması gereken damar yatağı bozuluyor. Bir süre sonra akciğerleri genişletmesi gereken göğüs kafesimizi oluşturan kaslarımız ve karnımızdaki kaslarımızın volümü azalıyor. Ve akciğeri genişletme ve daraltma fonksiyonunu yerine getiremiyor. Bu hastalar ellerini dizlerine dayayarak nefes alıp veriyor. İleri dönemlerde sigara kalp damarlarının beslenmesini de bozduğu için kalp hastalığıyla da beraber görülüyor. Ve bu hastalarımızın büyük kısmında ölüm nedeni ne yazık ki kalp hastalığı ve ona eşlik eden
KOAH... ÖLÜM RİSKİNİ ARTIRIYOR Bir kişi eğer KOAH'ı yoksa, kalpten ölme şansızlığını 1 kabul edersek, KOAH'ı varsa o kişide ölme şanssızlığı yaklaşık 2 ila 5 kat artmış oluyor. Eğer bir kişi diyabetikse, sadece diyabetten ölme şanssızlığı 1 kat artmışken, diyabeti ve KOAH'ı olan kişide 2 kat artıyor. KOAH sigaraya bağlı hastalıkları da beraberinde getirdiği için çok yönlü bir hastalık. Bu nedenle de, muhakkak toplumda bir farkındalık yaratmak, toplumu bilinçlendirerek, toplumun erken yaşta kaybedilmesini engellememiz lazım. Çünkü Türk toplumunda en aktif yaş saydığımız yaş 25 ila 55 yaş arası. Bu üretken yaştaki insanların kaybına izin verilmemesi gerekiyor. Kişinin KOAH olup olmadığını anlamak için sigara içip içmediğini soruyoruz. Birbirini takip eden 2 yıl kış aylarında 3 ay boyunca öksürük balgam çıkartımınız, nefes darlığınız varsa, yaşıtınız birisiyle yürürken, merdiven çıkarken onun hızına uyamıyorsanız, nefes darlığıyla uyanıyorsanız, muhakkak bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurmanız gerekiyor. Sigara içen kişide tek başına öksürük bile olsa, erken tanı açısından KOAH olup olmadığına bakmaya çalışıyoruz.
TÜTÜN ÜRETİLMESİN Batılı toplumlar sigarayı yasakladı. KOAH'ın meydana getirdiği hastalık yükünü azaltmaya çalışıyorlar. Hastalık yükünden kastımız, bu hastalık yüzünden ödenen para. ABD ve İngiltere gibi ülkeler sigara üretimini ortadan kaldırdı. Ama ülkemizde tütün üretimi yapılıyor ve okul önlerinde çocuklarımıza satılıyor. Şimdi 3-6 milyon arasında sigara içen insan var. Bunların yüzde 25'e yakınında KOAH olacağını biliyoruz. Bunun engellenmesi için sigara şirketlerinin rehabilite edilmesi, üretimlerinin başka bir alana kaydırılması gerekiyor. Sigara şirketleri kar amacı güdüyor ama üretim şart değil. TBMM'de sigara yasağının genişletilmesi yönünde bir atılım olan kanun teklifine ek maddeler getiriliyor. Yasa sigara şirketlerinin isteklerine uygun hale getirilmeye çalışılıyor. Bunu istemiyoruz. Ve politikacılarımızın daha duyarlı davranmasını bekliyoruz.
Servisi 
