Gül yeniden aday olacak mı?
21 Ekim Pazar günü, Cumhurbaşkanlığı'na yönelik bir referandum gerçekleştirilecek. Bunun üzerinde yeterli tartışma yapılmıyor. Halbuki, çıkan sonuç son derece ilginç gelişmelere yol açabilir. Herkes olayın farkında değilmiş gibi davranıyor. Referandum sonucunda, yüzde 90'a yaklaşan oyla halkımız "Cumhurbaşkanı'nı halk seçsin" diyecek... 22 Ekim günü Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün görev süresi ile ilgili dikkati çekici bir gündem ortaya çıkacak. Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Ahmet Sever'in Milliyet gazetesi manşetinden verdiği haberdeki demeci, dikkatleri çekti. Sever, "Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, aslında halk tarafından seçilmeyi çok arzu ediyor" açıklamasını yaptı. İşte bu sözler, referandum sonucunun önemini açıkça ortaya çıkartıyor. Abdullah Gül yeniden aday olacak mı? Sever'e göre, Gül yeniden aday olabilir. Referandum sonucu 22 Ekim'de belli olacak. Resmen açıklandıktan 40 gün sonra, Cumhurbaşkanı'nı seçmek üzere geçici 19'uncu maddeye göre harekete geçilecek. Bu madde kaldırılmadığı takdirde, muhtemelen 11 Aralık'ta birinci, 16 Aralık'ta ikinci tur Cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılacak.
3ihtimal... Referandum mutlak kabul görecek. Bu sonuca göre 3 ihtimal var: 1-Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün görev süresi 5 yıla iner. Yani 2012 yılında görevi biter 2-Cumhurbaşkanı Gül'ün görev süresi biter. Yeni seçim yapılır. 3-Abdullah Gül'ün görev süresi 7 yıl devam eder. 2014 yılına kadar sürer. Gül'den sonra 12. Cumhurbaşkanı'nı halk seçer. Referandum sonrası, Anayasa hocaları kadar siyasetçiler de Gül'ün görev süresi üzerinde duracak. Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Ahmet Sever'in açıklaması, "Gül yeniden aday olacak" görüşüne ağırlık verdiğinden ilginç bir durum ortaya çıkacak.
CumhuriyetBayramı 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, önemli gün olacak. Cumhurbaşkanı Gül'ün Çankaya'da vereceği Cumhuriyet Balosu'na eşli mi, eşsiz mi davet yapılacağı şimdiden konuşuluyor. Eşli olursa, kim gelir, kim gelmez tartışılıyor. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, referandum sonuçlarının tartışıldığı sıcak bir gündeme denk gelecek. Cumhurbaşkanı Gül'ün Başdanışmanı Sever'in sözlerine göre, Gül yeniden aday olmaya karar verirse durum ne olacak? Rakibi olacak mı? Muhalefet karşısına kimi çıkartacak? Farklı bir aday kazanırsa ne olacak? "Gül yüzde 70, yüzde 80'lerde oyla seçilirse ne olacak?" değerlendirmeleri yapılacak. TBMM eski Başkanı Hüsamettin Cindoruk referandum sonrası Gül'ün görev süresinin biteceğini, yeni Anayasa'yı hazırlayan Prof. Ergun Özbudun ise Gül'ün görev süresinin 5 yıla düşeceğini iddia ediyor. Anayasa Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Burhan Kuzu da görev süresinin 7 yıl olarak aynen devam edeceğini yeni Cumhurbaşkanı'nın 7 yıl sonra halk oyuyla seçileceğini belirtiyor. Referandum kanununa göre, genel seçimler 4 yıla inecek. 2007 yılında yapılan genel seçimler zamanında olursa 4 yıl sonra, yani 2011 yılında yapılması gerekecek. Geçici 19'uncu maddenin hemen değiştirilmesi lazım. Değişmezse 40 gün içinde Cumhurbaşkanı seçimi yapılması gerekecek. "11'inci Cumhurbaşkanı" ibaresinin de değiştirilmesi lazım. "12'inci" ibaresi eklenirse bundan sonra cumhurbaşkanlarını halk seçecek.
Hassasdurum Referandum sonrası Cumhurbaşkanlığı seçimi yapılması durumu ortaya çıkarsa, Cumhurbaşkanlığı ve yeni Anayasa referandumları hassas bir durumu oluşturacak. Aralık ayında yeni Cumhurbaşkanı halk tarafından en az yüzde 50 ve üstünde oyla seçilmiş olacak. Yeni Anayasa ise Cumhurbaşkanı'nın yetkilerini azaltıyor. Yani halkın oyuyla seçilen yeni Cumhurbaşkanı'nın yetkilerinin, yeni Anayasa, mevcut Meclis ve Başbakan Erdoğan tarafından azaltılması gündeme girecek. Bu konu da karışık bir durum yaratır. Bize göre, 22 Ekim'den sonra geçici 19'maddenin değiştirilmesi, "11'inci Cumhurbaşkanı" yerine "12'inci" ibaresinin konulması ve 7 yıl sonra Cumhurbaşkanı'nın halk tarafından seçilmesi gerekmektedir.