Vergiden muaf esnaf ve vergi kesintisi
Sık karşılaştığımız bir soru mükellef olmayanlardan mal alınması veya bunlara bir iş yaptırılması durumunda kimlerden vergi kesileceği, kimlerden kesilmeyeceği. Gelir Vergisi Kanunu'na göre, bu mal ve hizmet alımları vergiden muaf esnaftan yapılırsa vergi kesilir, bunların dışındakilerden yapılırsa kesilmez. Kentlerde sıklıkla karşılaşılan vergiden muaf esnaf aşağıdakilerdir: - Motorlu nakil vasıtaları kullanmamak şartı ile yapılan işportacılık. Giyim eşyası, süs eşyası, değeri yüksek olan ev eşyalarını satanlar ile pazarcılar bu kapsamda değil. - İşyeri açmadan gezici olarak ve doğrudan doğruya tüketiciye iş yapan hallaç, kalaycı, lehimci, musluk tamircisi, çilingir, hamal gibi küçük sanat erbabı. - Evlerde kullanılan dikiş, nakış, mutfak robotu, ütü ve benzeri makinelerle dışarıdan işçi almadan, oturdukları evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamulleri, kırpıntı deriden üretilen mamuller, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, tarhana, erişte, mantı gibi ürünleri işyeri açmaksızın satanlar. - Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'a göre gerçek ve tüzel kişilerin mallarını iş akdi ile bağlı olmaksızın bunlar adına kapı kapı dolaşmak suretiyle tüketiciye satanlar. - Ticari, zirai veya mesleki kazancı dolayısı ile gerçek usulde gelir vergisine tabi olanlar ve bu işleri gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapanlar muaflıktan yararlanamazlar. Bir işyerine vergi mükellefi olmayan birinden mal alınırsa veya bir iş yaptırılırsa yukarıda sayılanlardan olup olmadığına bakılmalıdır. (Tam liste GVK md 9) Eğer burada sayılanlardan ise vergi kesmeleri, değilse kesmemeleri gerekir. Vergiden muaf olan esnafın ise aldıkları mallarla ilgili olarak satın aldıkları mallara ve giderlerine ilişkin, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden aldıkları belgeleri saklamak zorundalar. Örneğin ördüğü dantelleri satan bayanların dantel ip vesaire alırken belge almaları ve bunları beş yıl saklamaları gerekir. Aksi halde 1.70 YTL ceza kesilir. Ne kadar anlamlı bir ceza değil mi? Kesildiğine, tahsil etmek için uğraşıldığına değmez, ama yasa böyle.
|