Kalın bağırsak kanseri, akciğer ve meme kanserinden sonra dünyada en yaygın görülen üçüncü kanser türü. Tedavisi mümkün olan bu hastalıktan değil ama geç konulan teşhisten korkmak gerekir....
DÜNYANIN her yerinde olduğu gibi ülkemizde de yaygın olarak görülen kalın bağırsak kanseri, erken dönemde teşhis konulduğunda kolaylıkla tedavi ediliyor. Kalın bağırsak kanseri, genellikle 50 yaşından sonra ortaya çıkıyor. Kanserin kalın bağırsakta yerleştiği yere göre belirtileri farklı olabiliyor. Ailesinde kanser hikayesi olanlar, 40 yaş üzerinde bulunanlar ve aşağıdaki belirtileri taşıyanları, acilen doktora başvurması gerekiyor. Bu kanserin belirtilerine gelince;
* Sürekli kabızlık veya ishal/kabızlık şeklinde değişiklikler.
* Sık sık dışkılama ihtiyacı olması ama rahatlayamama.
* Dışkıda kan görülmesi.
* Dışkının eskiye oranla incelmesi.
* Kramp şeklinde veya sürekli yaşanan karın ağrısı.
* İştah azalması.
* Zayıflama.
* Gaz sancıları. Amerika'da yapılan bir araştırmaya göre kolorektal (kalın bağırsak) kanserler yüzünden yılda ortalama 140 bin kişi bu hastalığı yakalanıyor ve yılda 60 bin kişi de hastalık yüzünden hayatını kaybediyor.
YANLIŞ BESLENME... Ülkemizde ise tanı yöntemlerinin sayısının artması, kişilerin hastalık belirtilerini daha iyi tanımaları ve doktora başvurma olanaklarının artması, beslenme alışkanlığımızın da giderek daha çok yapay gıdalara kayması bu tip kanserlerle daha sık karşılaşmamıza neden oluyor. Genellikle kolorektal kanserler yüzde 95 poliplerden gelişiyor. Henüz kanser gelişmeden bu polipler (tümör oluşumu) tarama testlerinde saptanarak polipektomi (kolonoskop ile polipin bağırsaktan alınması) ile çıkarılırsa ileride oluşabilecek kanser bağırsaktan uzaklaştırılmış oluyor.
TEŞHİS KONULMASI Kalın bağırsak kanseri tanısı konulan hastada aşağıdaki tanı araçları ile 'evreleme' olarak adlandırılan hastalığın yaygınlığı araştırılıyor. Hastanın tedavisi ve izleme planı evreleme ile birlikte yapılıyor. Teşhis için şu yöntemler uygulanıyor:
* Biyopsi ve patolojik inceleme Tümörün yerleştiği yere ve hastalığın evresine göre çeşitli tedavi seçenekleri bulunuyor. Kolorektal kanser tedavisi geniş bir ekiple planlanıp uygulanıyor. Bu ekipte gastroentereloji uzmanı, cerrah, tıbbi onkoloji uzmanı, radyasyon onkolojisi uzmanı, patoloji uzmanı ve görüntüleme uzmanları bulunuyor. Cerrahi: Hastalığın en önemli tedavisi tümörün bağırsağın sağlıklı bir kısmı ile birlikte çıkartılmasıdır. Bununla birlikte, ilgili bölgesel lenf bezleri de çıkartılır. Tümörün yerleşim yerine göre bazı durumlarda geçici veya kalıcı 'kolostomi' denilen barsağın karına açılma işlemi yapılması gerekebilir.
MODERN TEDAVİ YÖNTEMLERİ Kemoterapi: Cerrahi tedaviden sonra riskli kişilerde hastalığın yinelemesini önlemek veya hastalığın yayılmış olduğu hastalarda hastalığın kontrolü için 'kemoterapi' denilen serumla veya ağızdan alınan ilaç tedavisi yapılabilir. Bunun yanında, günümüzün modern kanser tedavisi "Hedefe yönelik tedavi" kolorektal kanserlerde de uygulanmaktadır. Burada amaç kanserin oluşumuna neden olan mekanizmaların işleyişini önlemektir. Hücrenin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasını sağlayan mekanizmaların veya tümörün beslenmesi-yayılması için oluşturduğu damarlanmanın önlenmesi de alınmaktadır. Radyoterapi: Bağırsağın son kısmı olan rektumda gelişen hastalarda cerrahiden önce veya sonra hastalığın yayılmasını ve yinelemesini önlemek radyoterapi, yani ışın tedavisi yapılır.