Dikkat metabolizma hızınız yanlış ölçüldüyse büyük risk altında olabilirsiniz! Fazla kilolarınızdan kurtulmak için yaptığınız diyetler kalıcı hastalıklara davetiye çıkarıyor.
Şok diyetler, bitmek tükenmek bilmeyen egzersiz programları zayıflamanıza yetmiyor. Belki de tüm bunlar sizin metabolizma hızınıza uygun değildir. Gerçek metabolizma hızınızı bilmiyorsanız, yetersiz beslenmeden doğan; diyabet, hipertansiyon, kalp hastalıkları gibi kronik rahatsızlıklara ve bazı kanser türlerine davetiye çıkarabilirsiniz. Sağlıklı beslenmenin temeli olan metabolizma hızınızla ilgili önemli noktaları Diyetformula ekibinin desteğiyle sizlere sunuyoruz
Metabolizma nedir? Metabolizma; vücuttaki tüm kimyasal değişimleri kapsayan, madde ve dokuların yapım ve yıkım metabolizması olmak üzere iki aşamadan oluşan bir sistemdir. Metabolizma değeri kalori değeri ile ölçülür. Bazal metabolizma hızı; bireyin, uyanık bir şekilde uzanıp dinlenir haldeyken, hiçbir fiziksel aktivite yapmadan bir gün içinde, vücudunun yaşamını sürdürmesi için gerekli olan temel işlevlerinde harcayabileceği enerji miktarıdır. Kişinin parmak izi; metabolizma hızı da, kişinin parmak izi gibi kendisine özeldir. Nasıl parmak izi kimseninkine benzemiyorsa metabolizma hızı da benzemez. Farklılık gösterir Hacettepe Üniversitesi Beslenme Bölümü ve Amerikan Diyetisyenler Derneği'nin yayınlarına göre metabolizmayı pek çok faktör etkiler. Cinsiyet: Erkeklerde kadınlara göre daha fazla kas bulunduğu için, genel olarak, erkeklerin metabolizma hızı kadınlardan daha hızlıdır. Yaş: Metabolizma hızı yetişkinlerde her on yılda ortalama % 23 oranında azalır. Bu oran kas kayıplarının miktarına bağlıdır. Büyüme: Büyüme süresince de metabolizma hızı çok yüksektir. Çocuk, genç ve adölesanlarda ihtiyaç olan enerji mutlaka verilmeli, büyüme ve gelişme desteklenmelidir. Vücut Kompozisyonu: Aynı boy, kilo ve cinsiyette olan kişilerin kas kütleleri farklıysa metabolizma hızları da farklı olacaktır. Yeme Alışkanlıkları: Öğün atlamak metabolizma hızını yavaşlatır. Kendini korumaya alan vücut, atlanan öğün sonrası tüketilen yiyecekleri depolama eğilimine girer. Psikolojik Durum, Stres: Stres kasları gereceği için, kasların hareket ettirilmesinde, daha fazla kaloriye ihtiyaç duyulur. Hormonlar: Hormon seviyeleri metabolizma hızını arttırabilir veya azaltabilirler. Uyarıcılar: Kafein ve diğer uyarıcılar metabolizma hızını değiştirirler. İlaçlar da metabolizma hızını yükseltebilir veya düşürebilirler. Genetik: Bazal metabolik hızı, genetik faktörleri etkileyerek düşük veya yüksek olmasına sebep olur. Doğru ölçüm nedir? Gerçek metabolizma hızı formüllerle hesaplanmalıdır. Bu ölçüm, kişinin oksijen tüketimi orantılıdır. Her bireyin enerji ihtiyacını en doğru şekilde saptayabilmek; sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenmesini sağlayabilmek için metabolizma hızının ölçülmesi gerekmektedir. Bu anlamda, metabolizma hızını ölçerek, bu hızı arttırmak hedefiyle, diyetisyen kontrolünde beslenme önerileri verilmelidir. 6-10 dakika arası süren bu ölçümde, burun tıkalıdır. Tüm solunum tek merkezden (ağızdan) yapılır. Metabolizmanın temeline dayanan tüm işlemlerde görev alan "Oksijen" tüketim kapasitesine göre metabolizma hızı ölçülür.
Yanlışlık olursa 1) Metabolizma hızınız eğer ölçülmediyse uyguladığınız diyet "size özel "olarak değerlendirilemez. 2) Metabolizma hızına göre hazırlanmayan diyetle kilo vermeniz şansa bağlıdır. 3) Size verilen diyette enerji miktarı hatalı olabilir. 4) Metabolizma hızınızın yavaşlaması söz konusu olabilir. 5) Deneme- yanılma yöntemiyle kilo vermiş olursunuz. 6) Metabolizmanız yavaşlamışsa 'kilo alma adayı' haline gelebilirsiniz. 7) Aşırı düşük enerjili diyetler kilo almanız dışında, diyabet, hipertansiyon, kalp hastalıkları gibi kronik rahatsızlıklar ve yetersiz beslenme nedeniyle bazı kanser türlerine davetiye çıkarabilir.