dikkat! Ara öğünlerinizi tek bir elmayla geçiştirmeye çalışmak doğru mu? Eğer diyabetiniz veya kan şekeri hassasiyetiniz varsa; büyük hata Uzmanlar, bilinçli beslenmenin tedavideki önemini anlatıyor....
Özellikle gençlik döneminde ortaya çıkan diyabet hastalığının tedavisi, beslenmeye dikkat etmekten geçiyor.
Bugün yazı dizimize Diyetformüla uzmanlarının hazırladığı, 'diyabet hastalığında beslenme' konusuyla devam ediyoruz. Öncelikle diyabet hastalığını tanıyalım.
Diyabet (Şeker Hastalığı) Sağlıklı bir organizmada, gıdalarla alınan şeker kana geçer, kan yoluyla en uçtaki hücrelere kadar taşınır, hücre içine girip yakılarak enerjiye dönüşür ve yaşam ancak bu şekilde devam eder. Şeker tek başına hücre içine giremez, ancak vücudumuzca salınan insulin denilen bir hormon şekeri hücre içine sokar. Diyabet (Şeker Hastalığı), vücudun yeteri kadar insulin yapamaması veya yaptığı insulinin etki gösterememesi sonucu şekerin hücre içine giremeyip kanda ve çeşitli dokularda birikmesi sonucu gelişen bir hastalıktır. Diyabet hastaları ilaç tedavisiyle şekerlerini kontrol altında tutabilse de, tedavinin en önemli parçası beslenme düzenin oluşturulması ve buna sıkı sıkıya uyulmasıdır.
Düzenli beslenin "Tıbbi Beslenme Tedavisi" nde olduğunuzun bilincinde olarak, yeme düzeninizi mutlaka oluşturun ve asla öğün atlamayın. Düzenli saatlerde yemek yemek, kan glikoz seviyesini düzensiz yemeye göre daha olumlu etkiler. Kilonuza dikkat Kilolu olma nedeniyle, kan şekeri, tansiyon ve kolesterol seviyeleri çok daha zor kontrol altına alınır. Fakat kilodaki %5- 10'luk değişmelerden bile olumlu etkiler başlar.
Posalılar yararlı Tüm nişastalı besinler kan şekerini yükseltirler ama tümü bunu aynı oranda yapamaz. Tam tahıllı ekmekler, gevrekler, kepekli makarnalar, yulaf, kurubaklagiller gibi, yüksek posalı olduğu için kan şekerini çok dengeli yükseltecek besinler tercih edilmelidir.
Meyveyi unutmayın Türkiye sebze ve meyve açısından oldukça şanslı bir ülke. Uzmanlar özellikle mevsiminde üretilen taze meyve-sebzelerin tüketilmesini önermektedir. Meyve suyu, posasını kaybettiği için kan şekerini hızlı yükseltebilir. Bu nedenle diyabette kullanımı önerilmez.
Daha az yağ tüketin Yüksek enerji içerirler ve özellikle doymuş yağlar kolesterolü yükseltir. Bu nedenle doymuş yağları içeren, yağlı etlerin, tereyağlı kek, kurabiye, börek, cips, çikolata, kek ve bisküvilerin, ayrıca tam yağlı süt ürünlerinin oldukça sınırlı tüketilmesi gereklidir.
Yağ Alımını Azaltmak İçin: * Izgara yapma, fırında, mikrodalgada veya buharda pişirme gibi daha az yağlı pişirme yöntemlerini kullanın. lYağsız veya yarım yağlı süt ürünlerini tüketin. * Haftada en az 2 kez yağlı balık tüketmeye çalışın. * Tüm yağlar yüksek enerji içerir. O nedenle aşırıya kaçmadan, sağlık açısından içeriği daha olumlu olan zeytinyağı ve kanola yağını tercih edin.
Tuzsuz yiyin Tuz; kan basıncını (tansiyonu) yükseltebilir. Damar sağlığı açısından, tuz tüketimini azaltıp, bitki ve baharatları tatlandırmada kullanmanızı öneririm.
Alkolü azaltın Alkol tüketimi sınırlandırılmalı, kilolu bireylerde özellikle tüketim miktarına dikkat edilmelidir. Çünkü alkolün kalorisi oldukça yüksektir ve kullandığınız ilaçlarla etkileşime girebilir. Doktorunuza danışın.
Şekerden uzak durun Karbonhidrat temel besin maddesidir ve alımını yasaklamak doğru değildir. Diyabet kontrolünde önemli nokta, sofra şekeri dediğimiz basit şekerlerden uzak durmaktır. Diyabette Hangi Besinleri Tüketmemeli? Çay şekeri, şeker ve şekerlemeler, şekerli reçel ve marmelat , pekmez, bal, şekerli çikolata , şekerli dondurma , şekerli helva çeşitleri , hazır meyve suları, şekerli kurabiye, pasta ve tatlılar, şekerli içecekler, kurutulmuş meyveler, yağlı besinler, kızartmalar, kavurmalar vb... Reddetmeyi bilin İkram edilen tüm yiyecekleri tüketmemelisiniz. Sağlığınız söz konusu olduğu için, ısrar edildiğinde gerekli açıklamayı yapmalısınız.
Kendinize inanın Diyet irade savaşı olmamalı, hem sizin yaşam şekli ve beğenilerinize uyarak yaşam şekli değişikliğine olanak vermeli, hem de kendinizi tüm gün tok ve enerjik hissettirerek uyumunu kolaylaştırmalıdır. Bunun için sık ara öğünler planlanmalı ve öğün atlanmamalıdır. Diyetinize dikkat ettiğiniz takdirde diğer bireylerden daha şanslı olduğunuzu unutmayın.
Önemli İpucu Gestasyonel Diyabet: (Hamilelikte çıkan diyabet) Aile geçmişinde diyabet olması, gebenin obez olması, hamilelikte bir problem olması ve 40 yaşın üzerinde olması hamilelikte gestasyonel diyabetin ortaya çıkmasına sebep olabilir. 24 ile 28. haftalar arasında bu durum test edilmeli, eğer tespit edilirse mutlaka diyetisyeninizin beslenme önerileri uygulanmalıdır.
Doğru bilinen yanlışlar: Ara öğünde "1 elma" yemek Diyabet ve hipoglisemi vb. kan şekeri hassasiyeti olan kişilerde ara öğünde tek başına yenen meyve, kişinin kan şekeri dengesini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle şekere karşı hassas kişilerde, protein, yağ veya kompleks karbonhidrat içeren besinlerle tüketilerek kan şekerini yükseltme hızı yavaşlatılabilir, daha uzun süre tok hissedilir.