250 milyon Ortodoks'un merkezi
Pazar günü havanın serin olmasına karşın tepede güneşigörünce kendimizi Bebek sahiline attık. Çaylarımızı yudumlarken birden aklımabirfikir geldi. "Bugündeğişikbirşeyyapalım;FenerRumPatrikhanesi'negidelim" dedim. Masadaki herkes hemfikirdi. Aniden kalktık, arabamıza atladık ve Fener'e gittik. Fener, Haliçkıyılarının en önemli semtlerinden ve İstanbul'un en eski tarihi mekanlarından biri. Fener, gezginlerin, fotoğrafçıların ve tarih tutkunlarının sokak sokak ezberlediği, her köşesinde tarihten başka bir izle karşılaşılan gizlibirsemt. Günümüzde daha çok Fener Rum Patrikhanesi'nin bulunduğu yer olarak biliniyor; ama çoğu İstanbullu yerini tam olarak tarif bile edemiyor. Fener, 250milyonlukOrtodoksHıristiyan ruhani merkezi olan FenerRumPatrikhanesi'nin son 400 yıldır bulunduğu yer olması sebebiyle, Rumlarınmanevibaşkenti olarak dikkat çekiyor. Ortodoks kilisesinin Başpiskoposluğu, İstanbul'da Fener semtindeki Aya Yorgi kilisesinde bulunduğu için FenerRumPatrikhanesi adıyla anılıyor. Soğuk havada üşüsek de tarihisokaklarıgezegeze ezberler hale geldik. Kaldı ki turistlere adres bile tarif ettik. Turistler de Haliç kıyılarına yolu düşen pek çok yerli gibi tepedeki kırmızı,kulelibinayı Patrikhane sanıyor. Oysa kırmızı bina FenerRumErkekLisesi. Tüm tepeyi kaplayan kulelilisenin görkeminden etkilenmemek mümkün değil.
FATİH'İNORTODOKSHOŞGÖRÜSÜ Patrikhane, kıyı yolunun hemen paralelindeki SadrazamAliPaşaCaddesi'nde mütevazıbirkilise ve idari binalar topluluğu içinde yer alıyor. FatihSultanMehmet, İstanbul'ufethettikten ve Ayasofya'yıcamiye çevirdikten sonra, Ortodokslarahoşgörüsünügöstermek için fetihten sonra buraya dokunmadı. 1821'de Yunanihtilali sırasında II.Mahmud,PatrikGrigorios'u Patrikhane'nin anagirişkapısındaidam ettirdi. İşte bu nedenle Patrikhane'nin önünden geçen yola bu sadrazamınadı verildi. Ayrıca, kapıdaki idamdan dolayı o kapıhiçaçılmıyor. Giriş basamaklardan yukarı doğru çıkıldığında soldaki kapıdan. Kilisenin tahta oymacılığı etkileyici... OrtodoksRumları'nınenkutsalmekanı olan Patrikhane'yi sonunda gördüğüm için çok mutluyum. Gitmediğim için kendime çok kızardım.
DOĞUDANGÖÇ Öte yandan Fenersemti son yıllarda yoğungöç alan bir semt. Özellikle Güneydoğuillerindengöç alan semtin metruk eskievleri göçle gelen aileler tarafından kullanılmakta. Gelen ailelerin çokçocuklu olması, genellikle fertlerinin işsiz olması ve uyumsorunu bölgede huzursuzluk yaratmakta. Kilise sonrası birer kahve içlerim diye DemlikCafe adında küçük, üç masalı bir cafeye girdik. Sahibesi SerfeHanım bizi kırmayarak kahvefalımıza baktı; içten bir teyze olarak. Çok iyifal bakan buralı bir gençkız varmış, Taksim'de Melekler Kahvesi'nde çalışmış, Serfe Hanım kızın şimdi burada çalışmasını istiyormuş ama yerelhalk kızın kıyafetlerini fazlamodern bulup kabul etmiyormuş. Biz de dinlerinkardeşliği, ne güzelmodernlikörneği diye Fener semtine seviniyorduk ama anlaşılan durum pek de öyle değil...