Pamuk'u bekleyen görev
Orhan Pamuk'un aldığı Nobel Ödülü'nü Ermeni ve Kürt konusundaki sözleriyle izah etmeye çalışanlar var. Ama bu bakış açısını, Pamuk'un daha önceki yıllarda aldığı çok sayıda uluslararası ödül ve 2 milyona yakın okur nakzediyor. Aslında, Yaşar Kemal ile mukayese edildiğinde, Orhan Pamuk'un siyasyönü çok daha sınırlı. Pamuk, büyük bir özgürlük mücahidi filân da değil. Bir İsviçre dergisine mülâkat verirken tesadüfen sarf ettiği cümleler, maksadını aşan bir şekilde Türkiye'ye yansıyınca, "Türklük'üaşağılama" iddiasıyla 301. maddeden hakkında dava açıldı. Avukat Kerinçsiz gibiler, Türk olmalarından yola çıkarak, şikâyette bulundular. Ayrıca da mahkeme önünde gösteriler yaptılar. Olay bu yüzden büyüdü ve yurt dışına da maalesef son derece olumsuz bir imaj yansıdı. Zaten Türkiye hakkında çok az bilgiye sahip olan yabancılar, düşünce özgürlüğü üzerinde ülkemizde çok ağır baskılar olduğu ve aydınların her an cezaevine girme tehlikesiyle yüz yüze bulunduğu zehabına kapılabilirler. Halbuki 301. madde dolayısıyla davalar açılıyor ama, durum, eskisine göre çok daha iyi. Eskiden, "düşüncesuçlularına" 159'uncu ve 312'nci maddeler uygulanıyordu. Unutmayalım ki Yaşar Kemal, bölücülükten dolayı İstanbul 2 No.'lu DGM'de yargılanmıştı. Meseleye sadece düzene karşı protest bir tavır açısından bakarsak, Yaşar Kemal'in Pamuk'a göre çok daha ileri noktada olduğunu görürüz. Ama, gene de Nobel Ödülü'nü alamadı. Elbette bu ödüle lâyık bir isimdi. Hem romanlarıyla, hem de -Eğersiyasetroloynuyorsa- düzeni eleştiren tavrıyla. Pamuk, Adalet Bakanı hakkında dava açmaya izin vermeyince, 301. maddeden mahkûm olmadı. Böylece Türkiye bir ayıptan kurtuldu. Pamuk'un, yargılandığı dava dolayısıyla yurt dışında oluşmuş olumsuz havayı silmesi ve beraat ettiğini özellikle yabancı basına vurgulaması gerekiyor. Böylece, Türkiye'de, "Ermenisoykırımıvar" demenin, hatta rakamları abartarak "1milyonErmeni'ninöldürüldüğünden" söz etmenin suç sayılmadığı daha iyi ortaya çıkar. Fransızlar'ın kabul ettiği inkâr yasasına en güzel cevabı Orhan Pamuk verebilir ve Türk kamuoyunun bir bölümünde hâlâ mevcut olan tepkiyi yumuşatabilir.