DİYABETİN önlenmesinde başlangıçtan itibaren takip edilmesi gereken en az 5 kriter vardır. Bu kriterler, diyabetin sıklığının artmasının ve ölümlerin önlenmesinde, diyabet tanısının konulmasından çok daha önemlidir. Bir halk sağlığı sorunu haline gelen diyabetin önlenmesi, bu hastalıklı ilgili yükü azaltacaktır.
Hastalığın gelişimini ölçecek parametreleri tanımlamak için erken gelişim ve hastalığın tarihi yeterli ölçüde anlaşılmalıdır. Biz, Gecikmiş Açlık şekerinin ve gizli şekerin diyabete neden olduğunu biliyoruz. Aynı zamanda yaş, ailede diyabet hikayesi, bel-kalça oranı, BKİ, kan basıncı ve lipid düzeyleri de ölçülen kan şekerleri kadar diyabetin gelişimini etkileyen faktörlerdir. Bu risk faktörleri plazma glikoz düzeyleri ile birlikte ise, sadece glikoz seviyesinin yüksekliğine göre, o kişide diyabetin gelişeceğinin daha net göstergesi olduğu bilinmelidir
Hastalık öncesi hastalığın tanısı için emin, uygulanabilir ve etkili bir test yapılmalıdır. Bu kriteri iki test belirler: Açlık plazma şekerinin ölçümü ve 2 saatlik oral glikoz tolerans testi (OGTT). Her ikisi de yaygın olarak kullanılabilir ve standartlara uymayan sonuçlar ve değerler, diyabetin gelişiminin göstergesidir.
En azından hastalığın oluşumunun geciktirilmesi veya önlenmesi için emin, etkili ve sağlam metotlar olmalıdır. 4 adet diyabeti önleme çalışmasının sonuçları diyabetin başlamasını geciktirecek kapasitede girişimler olduğunu göstermiştir. Yapılan araştırlarda görüldüğü gibi; tedaviye ihtiyaç duyacak diyabetlilerin 1 yıl için 1 tanesinin diyabetten korunabileceği, bu sayının 5 yılda 5 kişi olacağı göz önüne alındığında önemi gayet açıktır. Diyabetten korunma çalışmasında ise; hayat tarzı değişikliği ile 3 yıl için diyabetten korunan 1 kişinin, 7 kişiye çıktığı gösterilmiştir. Metformin ile bu sayının 14 kişiye çıktığı da belirlenmiştir. Bu bilgiler, hayat tarzı değişikliği ile ilgili girişimlerin son derece emin ve etkili olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, ılımlı bir kilo kaybı ve egzersizin, diyabetin korunmasında yararlı etkileri olabileceği ve diyabetin oluşumunu geciktirebileceğini söyleyebiliriz.
Son bilgilerimiz ışığında diyabet riski taşıyan kişilerin sağlık kuruluşlarında takiplerinin yapılarak, bireysel eğitim verilmesinin, diyabetli olduktan sonra yapılan tedavilerden daha hesaplı ve etkili olabileceğini söyleyebiliriz.
