Uyku bozukluğu hastalık mıdır? Neler uykusuzluk yapar? Tedavisi var mıdır?
***
Uykusuzluk büyük dert
Uyku bozukluğu, uzmanlara göre bir hastalık değil... Ancak, altında yatan herhangi bir hastalığın bulunup bulunmadığının da araştırılması gerekiyor.
Uykuya dalma, uykuyu sürdürme ve sonlandırmaya ilişkin sorunlar, dinlendirici olmayan uyku; insomnia (uykusuzluk) olarak adlandırılıyor. Bunun sonucu olarak da gündüzleri yorgunluk hissi, duygu alanında değişmeler (huzursuzluk, hırçınlık gibi), verimlilikte azalma, hatta düşünsel işlevlerde bozulma ortaya çıkıyor. Uzmanlar, uyku bozukluğunun bir hastalık olmadığını, başka hastalıklarda görülebilen bir belirti olduğunu söylüyor. Bedensel hastalıklar (astım, kalp hastalığı, vb.) nedeniyle olabileceği gibi, psikiyatrik hastalıkların (depresyon, mani, vb.) çoğunda da görülebiliyor. Bu nedenle uykusuzluk şikayetiniz varsa ve bir süredir devam ediyorsa, çevrenizdeki insanların önerdiği ilaçları veya kendi başına eczaneden alacağınız uyku ilacını kullanmak yerine, bir uzmana başvurarak altta yatan nedeni araştırmanız büyük önem taşıyor.
UYKU HASTALIKLARI
Uzmanlara göre; pek çok kişi öğleden sonra kendisini uykulu hissettiğinde kısa süreli dalıveriyor. Bu geçici, süratli şekerleme, gün içi uyku halinden tamamen farklıdır ve hastalık belirtisidir. İrade dışı ve olmayacak yerde uyuyuvermenin korkulacak sonuçları düşünüldüğünde, gün içi aşırı uyku halinin çok ciddiye alınması gerekiyor. Bu kişiler tam değerlendirilebilirse, daima bir sebebe ulaşılmaktadır. Bu aşırı uyku halinin sonuçları da önemli olup; bunlar arasında; kazalar, ekonomik nedenler, toplum sağlığının olumsuzlukları, okul veya işyeri verimsizliği, psikososyal fonksiyonların bozulması gibi faktörler yer alıyor. Gün içi aşırı uyku halinin -popüler inancın tersine- psikolojik veya psikiyatrik bir duruma (depresyon vb.), tembelliğe veya sıkıntıya bağlı olması çok nadirdir. Uyku açlığı yoksa, bu daima tespit ve tedavi edilebilir bir uyku hastalığıdır. Uyku hastalıklarından bazıları uyku apnesi, narkolepsi ve idiopatik merkezi sinir sistemi hipersomnisi olarak sayılabilir.
ÖNEM VERİLMELİDİR
İnsan yaşamının en az 3'te 1'inin uykuda geçtiğini söyleyen uzmanlar, bazı hastalıklar ve düzensiz yaşam nedeniyle uyku kalitesinin bozulmasının, insanların hayatlarını olumsuz yönde etkilediğini belirtiyor. Sürekli bir yorgunluk ve uyku hali, kronik uyku bozukluğu veya uyku yetmezliği olan kişilerin, iş verimi, dikkat ve becerileri düşüyor. Uykusuzluk, kazalara, mal ve can kaybına neden oluyor.
