* Horlama nedir?
Halk arasında uyku sırasında bireyin çıkarttığı gürültülü ses olarak tanımlanan horlama, tıbbi olarak solunan havanın boğazın arkasından geçerken, yumuşak damağı titreştirmesi sonucu ortaya çıkan gürültüdür. İnsanların yaşam biçimlerinin, alışkanlıklarının ve beslenme tarzlarının değişmesi sonucu günümüzde daha sıklıkla görülmeye başlanmıştır. Horlama evlerde çevre sağlığını olumsuz yönde etkilemesinin yanında, bireyde dolaşım sistemi, sinir sistemi üzerinde de olumsuz etkilere sahiptir. Bu nedenle horlama ciddiye alınması gereken bir problemdir.

* Horlama toplumda hangi oranda görülmektedir?
Türkiye'de 10 milyon kişinin düzenli horladığı tahmin edilmektedir. Horlama 16 yaş üzerinde erkeklerde yüzde 5 görülürken 16-40 yaş arasında erkeklerde yüzde 19, kadınlarda yüzde 9 oranında, 41-55 yaş aralığındaki erkeklerde yüzde 63, kadınlarda yüzde 45 oranında, 65 yaş üzerinde her iki cinste yüzde 65 oranında görülür.

* Horlama kimlerde daha fazla görülmektedir?
Erkeklerde daha fazla (iki kat) görülmektedir. Ancak daha fazla görülme nedeni tam olarak bilinmemektedir. Fazla kilolu olanlarda oran belirgin şekilde artmaktadır. Alkol, uyku ilacı veya sakinleştirici ilaçlarının alımından sonra ve orta yaş üzerinde daha fazla görülmektedir. Çocuklarda ise bademcik ve geniz eti büyüklüğünün fazlalaştığında görülmektedir.

* Basit horlama nelere sebep olur?
Horlama sosyal bir problemdir. Eşler arasında huzursuzluklara hatta diğer aile bireylerini de ilgilendiren rahatsızlıklara neden olmaktadır. Eşlerin ayrı odada yatmasına da sebep olur. Bireylerin arkadaşlarıyla yaptığı iş veya tatil seyahatlerinde de benzer şikayetler sorun teşkil edecektir.

* Uyku apnesi ya da uykuda solunumun durması nedir?
Horlamanın en ağır formu "tıkayıcı tipte horlama hastalığıdır." Kadınlarda yüzde 6, erkeklerde yüzde 12 oranında gördüğümüz uyku apnesi, solunum yolunun aşırı tıkalı olduğu olgularda horlamanın yanında uyku sırasında sıklıkla solunumun 10 saniye kadar durması ve sonra tekrar solunumun başlaması şeklinde kendisini göstermektedir.

* Ciddi horlama ve uyku apnesi nelere sebep olur?
Aşırı horlaması olan, aşırı kilolu ve kısa boyunlu erkeklerde daha fazla görülen "Uykuda solunum durması sendromu" belirtileri ve vücutta yaptığı etkiler nedeniyle ciddi bir problemdir. Uyku apnesi sonucunda kan oksijen seviyesinde düşme görülecektir. Oksijen seviyesinin oluşturulması için kalp hızlanacak ve daha çok kan pompalayacaktır. Bu nedenle kalbin yük altına girmesi, kalp ritim bozuklukları, kalpte büyüme, hipertansiyon gelişmesi olabilir. Beyin oksijen seviyesinin düşmesi ve uykuda derin faza girilmemesi uykusuzluğa, ertesi gün konsantrasyon güçlüğüne, yorgunluğa, devamlı uyku halinde olmaya neden olacaktır. En tehlikelisi ise araç kullananlarda direksiyon başında uyumadır. Hatta cinsel isteksizlik de görülmektedir.

* Horlamada tanı yöntemleri nelerdir?
Genel fizik muayene, KBB muayenesi ve burun yolu ile muayene yapılarak tıkanıklık yapan anatomik yapılar tespit edilir. Bu amaçla gerek duyulursa görüntüleme yöntemleri (Tomografi, MRI, yüz yapılarının ve hava pasaj boyutlarının ölçülmesi - Sefalometrik analiz) uygulanabilir. Laboratuvar testleri yapılır. Polisomnografi (uyku testi) ile uyku sırasında vücutta oluşan tüm değişiklikler çeşitli parametreler yönünden kaydedilir ve değerlendirilir. Uygulanacak tedavi yöntemi bu değerlendirme ışığında seçilecektir.

* Ciddi horlama ve uyku apnesi tedavisinde ne yapılmalıdır?
Devamlı pozitif basınçlı maske (CPAP) her gece takılmalıdır. Eğer kişi tolere edebiliyorsa yüzde 100 başarılıdır. Maske uygulaması dışında cerrahi yöntemler uygulanabilmektedir. Tıkayıcı sebebe yönelik cerrahi tedavi olarak burun kaynaklı problemler için, burun septum ve konka ameliyatları, yumuşak damak cerrahisi, dil kökünü ilgilendiren problemlerde dil askısı cerrahi yöntemi, dil kökü radrofrekans uygulaması, çene ilerletme operasyonları uygulanmaktadır. Uyku apnesi tedavisinde de başarı için kişinin kilo vermesi, spor yapması ve alkolden uzak durması gereklidir.

Medicana International İstanbul Hastanesi KBB Uzmanı Prof. Dr. Tanfer Kunt sorularımızı cevapladı