* "Sayın doktor, vajinamın orta kısmında bir şişlik var. Şişliğin içi çok sert ve büyüklüğü fındık kadar. Sizce bu ne olabilir? Teşekkürler."
Vajinanın girişinin her 2 yanında sağlı sollu yer alan kese şeklinde 2 tane bez vardır, bunlara bartolin bezleri adı verilir. Bu bezler ince bir kanal aracılığıyla vajina girişine, kızlık zarının hemen önüne açılır. Bu bezlerin görevleri cinsel ilişki sırasında salgı salgılayarak penisin vajinaya girmesini kolaylaştırmak ve böylece cinsel ağrıyı azaltmaktır. Ergenlikle birlikte salgılanmaya başlanan bu sümüksü kaygan sıvı, cinsel uyarılma ile artmaktadır. Bartolin bezlerinin salgıladığı sıvıyı vajinaya taşıyan kanallar herhangi bir sebeple tıkanır ise sıvı boşalamaz, bartolin bezinin içinde birikmeye devam eder ve böylece bartolin kisti oluşur. Biriken bu şeffaf sıvının oluşturduğu kist, cinsel beraberlik ve bezin tahrişi ile gittikçe büyümeye başlar. Bu büyüklük değişik boyutlarda olabilmektedir. Bir ceviz büyüklüğünden bir greyfurt büyüklüğüne kadar ulaşabilmektedir. Burada oluşmuş olan kist eğer enfekte olup mikrop kapar ise bartolin absesi formuna döner ve içindeki sıvı cerahate dönüşür. Çok ağrılı olan bu abse şekli hızlı bir şekilde büyümeye devam eder ve sosyal hayatı ciddi bir şekilde etkiler. Bu kistler menapoz yaşında oluşmuş ise bartolin kanseri de düşünülmelidir.

TEKRARLAMA RİSKİ VAR
Tedavisi cerrahidir. Ya tamamen çıkartılır ya da tıkanmış olan kanalların dışarı doğru açılması (en çok ve ilk tercih edilen yöntem) sağlanır. Özellikle genç kadınlarda mümkün olduğunca bartolin bezleri korunmalıdır, çünkü sağlıklı cinsel yaşam için önemli olan bir sıvıyı salgılamaktadırlar. İşlem sonrası bir süre cinsel hayat kısıtlaması önerilir ve eşli antibiyotik tedavisi yapılır. Tedavi ne kadar başarılı olursa olsun, ilk 6 ay içinde tekrarlama olasılığı yüsde 20-35'dir. Aynı ameliyat tekrarlanır. Tekrarlamasını önlemek içinse maalesef yapılabilecek bir şey yoktur.

* "Ben 5-6 yaşlarındayken bir kaza geçirdim. Kazadan ötürü biraz kan gelmiş. Bekaretimi kaybedip kaybetmediğimi bilmiyorum. Şimdi 35 yaşındayım. Bugüne kadar bir doktora gitmeye utandım ama bu sorun yıllardır beynimi kemiriyor. Kızlık zarı dikilir mi? Dikilirse ilk gece kanama olur mu, yoksa hiç olmaz mı? Evlenmeyi düşünüyorum ancak çok korkuyorum. Bana önereceğiniz bir jinekolog var mı? Cevabınız için şimdiden teşekkürler."
Kızlık zarı genelde ilk ilişki ya da yabancı bir cisim (parmak veya muayene aletleri) girişi ile yırtılır. Yırtılma sırasında az miktarda kanama meydana gelir. Bu yırtıklar birkaç gün içinde iyileşir ve bir daha kanama olmaz. Kızlık zarı aşırı esnek olanlarda veya zar üzerinde yapısal olarak az sayıda damar bulunması durumunda, ilk ilişkide kanama gerçekleşmeyebilir. Yırtılma sırasında çoğunlukla ağrı olmaz. Vajina içine bir şey sokulmadan yapılan mastürbasyonla kızlık zarı bozulmaz. Sizin kaza diye tanımladığınız olay nasıl bir şey bilmiyorum, ancak vajina içine bir cisim girmeden kızlık zarının yırtılma ihtimali çok zordur.

NASIL YIRTILDIĞI ANLAŞILMAZ
Bir kez yırtılan kızlık zarı daha sonra hiç ilişki olmasa bile kendi kendisini onarmaz. Kızlık zarının bozulmasından 7-8 günden fazla zaman geçmişse, zarın ne zaman bozulduğu belli olmaz ve ancak jinekoloji muayenesi ile anlaşılır. Yırtılmış bir kızlık zarının nasıl yırtıldığı ise bilinemez. Yırtılan kızlık zarı tamir edilebilir. Bu tamir için ne zaman ya da kaç defa ilişki yaşandığı önemli değildir. Doğum yapmış kadınlarda bile kızlık zarı tamir edilebilir. Ancak kızlık zarı tamirinde kanama olması yüzde 100 garanti edilemeyen bir durumdur. Gerçekte bozulmuş olan kızlık zarının tamamen tamir edilmesi ve eski haline getirilmesi olanaksızdır. Çoğu zaman vajina duvarından alınan parçalar ile yeni bir kızlık zarı yapılmaktadır. 18 yaşın altındakiler için kızlık zarı tamiri ise kanunen mümkün değildir.