DSP İstanbul Milletvekili Süleyman Yağız'ın, esnaf ve şirketlerin 'kurulankapanan dengesi' ile ilgili Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren'e yönelttiği soru önergesine, Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan yanıt verdi.
Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Gazetesi verilerine göre 2008 yılının ilk 2 ayında 39 bin 677 şirketin açıldığını, buna karşılık kapanan işyeri sayısının 25 bin 581 olduğunu bildiren Çağlayan, kapananların açılanlara oranının yüzde 64 olduğunu söyledi.
Bakan Çağlayan'ın verdiği bilgilere göre, bunlardan 18 bin 386'sı mesleği terk, 90'ı il dışına çıkma, 4'ü yasa gereği, 9'u çalışma bölgesini değiştirme, 2 bin 187'si SSK'lı olma, 45'i ölüm, 2 bin 205'i iflas, 150'si tacir olma, 800'ü devir ve bin 705'i de diğer sebeplerle kapandı.
Çağlayan, şirketlerin işletme sermayesinin yetersizliği, devir ve birleşme, ortaklar arasındaki veya şirket yönetimindeki ihtilaflar, iflas, ölüm ve genel ekonomik sorunlar nedeniyle kapandığını kaydetti.
Buna göre 3 büyük ilin dışındaki illerde 31 bin 246 işyeri açılırken, 17 bin 735 esnaf ve sanatkar da kepenk kapattı. İstanbul, İzmir ve Ankara illerinde ise ilk 2 ayda açılan işyeri sayısı 8 bin 431 olurken, kapananların sayısı ise 7 bin 846'yı buldu.
***
Bakanın söyledikleri bunlar. Fakat ekonomik durumu anlatması bakımından bu tablo eksik bırakılmış durumda.
Asıl şuraya bakmak lazımdı:
2007'nin aynı döneminde kaç işyeri kepenk indirmiş, 2008'de ne kadarı indirmiş?
2007'de kepenk indirenlerin sayısı 12 bin iken, 2008'de bu sayı 25 bine yükselmiş. Artış oranı yüzde 100!
***
Bir nokta daha var:
Türkiye kalabalık bir memleket.
Bir insan, bir işte şansını denemek için dükkan açıyor, 3-5 ay debeleniyor, ardından kepenk indiyor. Kaybettiği yanına kalıyor.
Arkasından aynı yerde başka biri, başka bir girişimle şansını deniyor.
Yani, binlerce dükkan kepenk indirirken, binlercesinin açılmasının sebebi bu!
Evet yeni işyerleri açılıyor ama birkaç ay sonra kapanmak üzere!
***
Durum budur.
Maliye Bakanı Unakıtan'ın "Ekonomik istikrar var, bir de siyasi istikrar olsa" sözlerinden, olsa olsa "Dükkanların kapanması istikrarı var" anlamı çıkıyor.