Yıllardır tartışılan üniversiteye giriş sistemiyle ilgili son günlerde gündeme getirilen 'İngiliz Modeli' yine ortalığı karıştırdı. Mevcut sistemde yaşanan sıkıntılar henüz aşılamamışken öğrenci, öğretmen ve veliler kara kara, "Bu model nasıl uygulanır" sorusunun cevabını aramaya başladı bile. Uygulanması düşünülen yeni modelin yaratacağı etkileri Kültür Dershanesi Rehberlik Koordinatörü Salim Ünsal ile konuştuk...

1999 YILI BİR MİLAT SAYILIR
* Planlanan yeni model eğitim sistemindeki bütün sorunları çözecek mi?
Türkiye'deki sorunların en başında oturmuş bir eğitim sistemimizin olmaması geliyor. Eğitim sistemimiz oturmamış olması üniversiteye girişlerde de büyük sorun yaratıyor. Özellikle 1999 yılı bir milat olarak kabul edilebilir. O yıl yapılan değişikliklerle sistem tamamen altüst oldu. Her yıl rötuşlarla bir şeyler yapılmaya çalışılıyor. Şimdi de Yükseköğretim Kurumu, tamamen sistemi farklı bir bakış açısıyla yeniden yapılandırmaya çalışıyor. Düşünülen sistem, sınavları derslere göre ayırıyor. Öğrencinin bir yılda birden çok sınava girdiği bir model. Bugünün koşullarında, öğrenci sayısının bu kadar çok olduğu bir ülkede bu yöntemle bir sınav uygulamak neredeyse mümkün değil. Mevcut ÖSS sistemini daha iyi bir hale getirmek için ortaya konulacak model bu olmamalı.

PERFORMANSA BAKILACAK
* Yeni modelin öğrenciler için avantajları ve dezavantajları neler olur?
Bu modelde, bir önceki sınav sisteminde meslek lisesi mezunlarının yaşadığı haksızlığı kaldırmaya yönelik bir girişim var. Öğrenci, hangi tür liseden, hangi alandan mezun olursa olsun, yeni sistem onu yapılacak sınavlardaki performansına göre değerlendirecek ve atamasını yapacak. Bu açıdan bakıldığında öğrenci yapılan ders sınavlarında nasıl bir performans sergilerse lisesine, alanına bakılmaksınız yerleştirmesi yapılabilecek.

* Yani mevcut sistem yanlış, gelecek sistem daha da yanlış?
Yeni sistem büyük bir kaos yaratacak. ÖSYM'nin organizasyonu bir kenara itilecek. Karar mercii üniversiteler olacak.

* Bu modeli hayata geçirmek uzun soluklu olacak sanırım.
"Bu konu üzerinde kamuoyu tartışsın, görüş ortaya koysun" diye bir düşünce ile bu projenin ortaya konduğunu düşünüyorum. YÖK'ün bundan önce yaptığı bir rapor çalışması vardı. Bu çalışmada ortaya konan sistem biraz daha kullanılabilir bir modeldi. Bu modelin en önemli açmazlarından biri de bence açık uçlu sorularla öğrenciyi değerlendirme olacak.

* Açık uçlu sorularla nasıl bir değerlendirme yapılabilir ki?
Bir boşluk verecek, "Bu boşluğu doldur" diyecek. Bunu bilgisayar ortamında nasıl değerlendirebilirsiniz ki? Şu anda sayı bu kadar yüksek olunca değerlendirmede sorunlar çıkıyor.

MESLEKİ EĞİTİM ÖNEMLİ
* Maliyet olarak da ağır bir yük olacağa benziyor.
Bir sorun daha var. Bu sınavları tek bir merkezde yapmayı planlıyorlar. Burada akla şu soru geliyor. Bundan önceki sınavlarda sınav güvenliği yok muydu da böyle bir tereddüt yaşanıyor.

* Peki bu sistemin meslek lisesi öğrencilerine bir yararı olabilir mi?
Meslek liseleri ile ilgili 1999'dan beri yaşanan olumsuz bir süreç var. İmam Hatipliler'in önü kapatılmak istendiği için böyle bir karar alındı. Ama bu karar diğer taraftaki birçok meslek liseli öğrenciyi mağdur etti. Şu andaki yığılmanın en önemli sebeplerinden biri de bu zaten. Bu sistem onların da önünü açacak. Aslında mesleki eğitimin daha farklı bir modele oturtulmasıyla bütün sıkıntı giderilebilir.

* Nasıl bir modelle bu sıkıntılar aşılabilir?
Mesela İngiltere'den sınav modeli getireceğimize Almanya'daki 3 yıllık mesleki eğitimi getirebiliriz. Meslek Yüksekokulları'ndan çıkan öğrencilerin piyasa koşullarında rahat iş bulabilen insanlar olmasını sağlayabilirsek hem yığılmayı engelleriz hem de istihdam sağlarız.