Deniz, kum, güneş... Birçok kişi güneşin yüzünü göstermesiyle tatil havasına girdi bile... Tatile duyulan özlem bir yana, uzmanlar her fırsatta güneşin dost olmadığını hatırlatıyor. Etiler Dünya Göz Hastanesi'nden Opr. Dr. Melike Gedar da, güneşin cilt kanserlerine neden olduğu gibi, göz kapağı kanserine de yol açtığını vurguluyor. İşte Dr. Gedar'ın göz kapağı kanseriyle ilgili yaptığı açıklamalar...

KEMOTERAPİ GEREKTİRMİYOR AMA...
"Ülkemiz çok güneşli, ultraviyolenin yani güneş ışınlarının çok dik geldiği bir ülke olduğu için güneşe maruziyetimiz Kuzey ülkelerine göre daha fazla ve güneşe bağlı problemleri de yüksek görüyoruz. En çok cilt doktorları uyarıda bulunur; "Güneş, cilt kanserine yol açıyor, mutlaka bir ultraviyole korumalı krem sürüp dışarıya öyle çıkın, güneşlenmeyin, güneşleniyorsanız da yarım saat önce 30 faktörlü koruyucunuzu sürün' gibi... Cilt doktorlarının yaptığı bu uyarılar aslında göz için de geçerli. Ultraviyole sadece cilde değil göze de zarar veriyor. Aynen cilt doktorlarının söylediği gibi; güneşin göz kapaklarında, kapak içinde tümörlere yol açma ve kanser riski var. Bunlar iyi huylu tümörler de olabiliyor, kötü huylu da... 'İyi huylu' dememizin sebebi, başka organlara yayılmıyor olması. Onlar oluştuğu zaman ufak bir operasyonla, ameliyatla çıkarmak tedavi edici oluyor. Kemotarepiye falan gerek kalmıyor. Fakat kapak bölgesinde oluşan tümörler kendi çevresinde yayılabiliyor.

'BİR NEVİ ESTETİK AMELİYAT GİBİ'
Tümörler yayıldığı zaman göz kapağının şeklini bozabiliyor, kapanmasını etkiliyor. Şekil bozuklukları için ameliyatlar daha uzun sürüyor. Bu da problemi daha da büyütüyor, iyileşme süresini uzatıyor. Mesela üst kapağın yarısını tutan bir tömürde üst kapağın yarısını almak zorunda kalıyorsunuz. O zaman, kapağın o bölgesini düzeltebilmek için vücudun başka yerlerinden oraya nakil yapılması lazım. Bir nevi estetik gerekiyor. Özellikle üst kapak çok önemli. Onun kapanması, gözyaşını gözün üzerinde yayması, mikroplara karşı koruması lazım. Üst kapak tümörleri bizim için ilk tespit edildiği zaman hemen alınması lazım.

'GÖZ KAYBINA BİLE NEDEN OLUYOR'
Bir de 'melanom' dediğimiz vücuda yayılan tümörler var. Bunlarda risk daha yüksek. Çünkü karaciğer, akciğer, beyin gibi vücudun başka organlarına yayılıyor. Melanomlar yine ciltte oluyor, yine ultraviyole ışınlarına bağlı olarak ortaya çıkıyor. Bütün ciltte olabiliyor ama yüz ve göz etrafında büyük risk oluşturuyor. Sonuçta bütün vücudunuzu kıyafetle kapatıp ultraviyoleden koruyabiliyorsunuz ama yüzünüzü-gözünüzü korumadığınız için, ciltteki benler gibi melanomlar da tehlike saçıyor. 20 yıldır bir beniniz var ama bir gün aniden büyüyor, damarlanıyor ya da kızarmaya başlıyor. Bu, sizi kötü yönde bir değişim olabileceğine dair uyarmalı. O zaman en yakın bir göz doktoruna gidip o siyah renkli dokudan parça alınıp bakılmalı, gerekirse bütün vücut taranmalı. Göz kapağı tümörü, üst kapağın yanı sıra alt kapakta da olabilir. Kapak bozukluğu gözün kurumasına, kuruduktan sonra da gözün saydam tabakasında ülser, apse, hatta göz kaybına kadar gidebilecek problemlere yol açabilir. O yüzden erken tanı çok önemli. Göz kapağınız dahil, bütün cildinizde çıkabilecek en ufak bir yara, daha önce olmayan bir kitlenin oluşmaya başlaması, şekil bozukluğu vs. gördüğünüz anda en yakın doktora gidip detaylı araştırmasını yaptırın. Bu tümörün ortaya çıkmasında yüzde 90 güneş sorumlu. Diğer nedenler de vücudun kendisinin geliştirdiği tümörlerdir. Bunları daha çok 50 yaş üzerinde görüyoruz. Çünkü güneş ışığının birikimiyle o hücrelerde kanserleşme ihtimali artıyor. 10 yaşındaki bir çocukta çok fazla kapak tümörü görmüyoruz. Bu tümör cinsiyet ayrımı yapmıyor.