"Her şey bir peçete kağıdıyla başladı" diyor. Öğrencisi olduğu Ankara Hukuk Fakültesi'nin kantininde peçete kağıdının üzerine not alarak geleceğini planladı Mümün Sekman. Çocukluk idolü Robin Hood gibi zenginden alıp fakire verecekti. Başarılı olmuş insanların nasıl başarılı olduklarını araştırıp öğrenecek, onlardan öğrendiklerini analizler yaparak başarılı olmak isteyen ama bunun yöntemini bilmeyen insanlara konferans ve kitaplarla anlatacaktı. O günlerde hedefini 50 yaşına kadar 1 milyon insan olarak belirleyen Sekman; bu güne kadar kitaplarıyla 800 bin kişiye ulaştı. Hedeflediği yaştan çok daha genç olduğunu söyleyen Sekman; yaşını bir sır gibi saklıyor.

BELGESEL İZLİYORUM

* Kitapta herkesin 'fabrika ayarları' olduğundan söz ediliyor. Nedir bu fabrika ayarları, nasıl anlaşılır?
Hepimizin doğuştan getirdiğimiz fabrika ayarlarımız var. İnsan fabrika ayarlarını bilmeli ki; neyi yapmaya yatkın olduğunu görebilsin. Böylece zorlanmadan ve mutlu mutlu başarılı olması mümkün. Nelere yatkın olduğunuz o konuyla ilgili güçlü isteklerinize, o konuyu kolay öğrenebiliyor olmanıza ve dışarıdan gelen motivasyona bağlı.

* Kitaplarınızda hayvanlardan genelde de kuşların davranışlarından örnekler veriyorsunuz. Hayvan davranışlarına ya da doğaya bakarak bir yol çizilebilinir mi?
Başarıyla ilgili en güzel taktikleri belgesellerden çıkartıyorum. Çünkü belgesellerde; hayvan sürüleri arasındaki davranış kalıpları, güç hiyerarşileri hepsi çok iyi örnekler veriyor. Ama doğadaki başarı oyunu daha sert bir oyun. Aslan, ceylanın peşinden koşarken onu yakalarsa ve yakalamazsa çok şey değişir. Başarının hayatta kalmak, başarısızlığın ölmek anlamına geldiği bir yer doğa. Başarının doğasını çözmek için bol bol hayvan belgeselleri izliyorum.

* Başarıyı engelleyen şeyler arasında aileler de gösteriliyor. Ailelerin koruma içgüdüsü çocukların limitlerini mi kısıtlıyor?
Artık şunu yüksek sesle söylemek gerekiyor. 'Fedakar anne' kavramının yerine 'akıllı anneyi' koymamız lazım. Kadınlar genelde fedakarlıklarıyla övünür. Ne kadar fedakar olduğun değil, ne kadar akıllıca davrandığın önemli. Çocuklarını aşırı derecede koruyan anneler, onların kendi kanatlarıyla uçma reflekslerini köreltiyorlar. Küçük yaşta çocuklara bol bol kendi kararlarını aldırmak gerekiyor ki; karar alma kasları gelişsin. Çocuklara küçük yaştan seçim yaptırmalı ki; seçim yapma becerileri kazansınlar. Aynı şekilde çocuklara senaryo çalışması yapmak lazım. "Şöyle bir durum olsa ne yapardın?" diye sormak gibi. Türkiye'de iyi niyetli bir şekilde sonu başarısızlıkla sonuçlanan bir süreç yaşanıyor.

BAŞARI İÇİN BAŞARISIZLIK

* "Sıradan ailelerin çocukları başarılı olma konusunda şanslı" diye anlaşılan bir bölüm var kitabınızda. Nedir sıradan aile ve çocukları neden başarılı oluyor?
İnsan davranışlarını biraz da ihtiyaçları yönetir. Sıradan ailelerin çocuklarının başarılı olma ihtiyacı, zengin aile çocuklarına göre daha yüksektir. Şimdi çok başarılı, zengin ya da ünlü aile çocuklarına bakın; birçoğunda çok başarılı çok yükselmiş birini görmek zor. Çünkü başarılı olmak için bir nedenleri yok ki. Daha isteksizler ve her şeyi çok erken tüketiyorlar. Zorluklarla geldiğiniz yerde aldığınız keyif, çok güzel bir keyif. Çok zengin olduğu halde başarılı olmayan insanların içinde böyle bir eziklik duygusu vardır, paraları çoktur ama başarıları yoktur.

* Kitapta başarısız olmak da sanki şans gibi anlatılıyor. Başarısızlık mı gerekiyor önce?
Hiç başarısızlık yaşamadan direk başarılı olanlar, başarıyı yönetemiyor. Başarılı olunca bir şaşkınlık yaşıyorlar ve o başarıyı kaybediyorlar. Ama başarılı olmadan önce başarısızlık yaşayan kişi, başarısına sahip çıkıyor. Başarısız olduktan sonra çevreyi çok fazla suçladığımız için başarısızlıktan ders çıkaramıyoruz.

İSTEKLER KALPTEN GELMELİ

* Başarı nedir? Köyünde mutlu yaşayan insan başarılı sayılmıyor mu, mutlaka kariyer midir başarılı olmak?
Başarının tanımı; başarmak istediğimiz şeye göre değişir. Onu bulduğunuzda anlarsınız. Ama "Hayal ettiğini hayatında görmek" başarıdır. Yasal ve ahlaki sınırları açısından sonuç almaktır. Dün yapamadığını bugün yapmaktır.

* Kalpten istemenin önemini vurguluyorsunuz. Nedir çok sık söylenen 'kalpten istemek'; nasıl olur?
Bunun için oturup bunu düşünmek gerekir. Size hiç para vermeseler de neyi yapardınız? 30 yıl hiç para vermeseler de, bir çıkarınız olmasa da neyi yapardınız? Kalbinizde olan şeylerden biri de odur. Bir de yıllardır içinizde ukte olan şeyleri gözlemek, kalbinizde neyin olduğuyla ilgili ipuçları verebilir. Uzun süre boyunca siz kendini hatırlatan muhabbet kuşu gibi içinizde cik cik öten, duymak istemeseniz de her yerden çıkan o da kalbinizden gelendir. Büyük başarı; kalpten gelir, beyinde büyür, şekil alır, ellerinizden hayata akar. Kalbe dayanan bir istek, zorluklara direnir.