Gizli şekeri olanlarda kalp-damar hastalıklarının gelişme riski normal kişilere göre 1.5 kat daha fazladır. Bu nedenle, oluşabilecek hastalıklara önlem almak açısından erken tanı çok önemlidir
***
Şekeriniz gizli kalmasın
Gizli şekeri olanlarda kalp-damar hastalıklarının gelişme riski normal kişilere göre 1.5 kat daha fazladır. Bu nedenle, oluşabilecek hastalıklara önlem almak açısından erken tanı çok önemlidir.
Tip 2 şeker hastalığı gelişmeden önce hastaların hemen hepsinde kan şeker düzeyi, şeker hastalığı tanısı alacak kadar olmamakla birlikte normalden yüksektir. Bu safhaya gizli şeker denilmektedir. Bu safhada hiçbir klinik bulgu-şikayet olmayabilir. Gizli şeker hastalığı, hem Türkiye'de hem dünyada sanılandan daha yaygındır. Erişkin nüfusun Türkiye'de yaklaşık yüzde 6.7'sinde, tüm dünyada ise yüzde 7'sinde gizli şeker hastalığı bulunmaktadır ve yaşla birlikte artmaktadır. ABD'de yapılan bir çalışmada, 40-74 yaş arasında toplumun yüzde 21.1'inde gizli şeker hastalığı saptanmıştır. Bu kişilerin yıllık şeker hastalığı gelişme oranı, yüzde 11 bulunmuştur. Yani gizli şeker hastasında 10 yılda tip 2 şeker hastalığı gelişme riski yüksektir. Gizli şeker hastalığının şeker hastalığına çevirme riskinin yanı sıra şeker hastalığı gelişmeden önce de kalp-damar hastalığı gelişme riski normale göre fazladır.
Tespit etmek basittir Gizli şeker hastalığının tanısını koymak aslında basittir. Açlık, tokluk şeker düzeyleri ve şeker yükleme testi ile tanı konulmaktadır. Sabah açken bakılan kan şeker düzeyi 110-126 arası ise bozulmuş açlık şekeri (gizli şeker), 110'un altında ise normal kabul edilir. Bu durumdaki hastalara yani kan şekeri normal olmayan ancak şeker hastası diyecek kadar da yüksek olmayan kişilere, şeker yükleme testi yapılır. Şeker yükleme testinde 75 gr şeker içirildikten sonra 2. saatte tokluk kan şekerleri ölçülür. 2. saat tokluk kan şekeri 200 ise şeker hastalığı, 140-200 arası ise gizli şeker, 140 ise normal kabul edilir. Unutulmaması gereken şey, sadece açlık kan şekerine bakarak karar verilemeyeceğidir. Açlık kan şekeri hafif yüksek olup yükleme sonrası 2. saat şeker düzeyi 200 üzeri olabilir. Bu durumda bu hastalar aşikar şeker hastası kabul edilip şeker hastalığı tedavisi uygulanır. Yani açlık kan şekeri hafif yüksek olanlar (110-126 arası) ve yükleme testinde 2. saat şeker düzeyi 140-199 arası olanlar gizli şeker olarak kabul edilir. Açlık kan şekeri hafif yüksek olup şeker yükleme testinde 2. saat şeker düzeyi 200'ü geçenler ise şeker hastası olarak kabul edilir.
Medicana Çamlıca Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Engin Yurt