Teke zortlatması!..
 Askerde Burdur'daydım. Serde milli folklorculuk da olduğundan, yörenin örfü, adeti, harsı, adabı üzerine de epey araştırma, derleme yapacak zaman buldum. 'Teke zortlatması' denilen müzik ve dans türünü, işte orada öğrendim...
Bu kıvrak ve coşkulu tarz halk dansları, Burdur'un Dirmil ilçesi civarında çok yaygındı. Figürlerin çıkış noktası da hem çok hoş hem çok ironikti. Anlatayım dilim döndüğünce de dinleyin hele:
DOĞANIN TEL CAMBAZLARI
Burdur, Muğla ve Antalya'nın yer aldığı bölümlere haritadan bakın, yarım adayı göreceksiniz. İşte bu yarımadanın tekmiline, Teke Yarımadası diyorlar. O hinterlantta sırtı güneye verip içerleri seyre durunca, gökyüzüne değen yüce dağlar, tepeler görürsünüz. Batı Toroslar'ı görürsünüz yani. Alabildiğine sarp, yalçın olan bu kayalıklar, doğanın tel cambazları sayılan dağ keçilerinin de korunaklı, bereketli yaşam alanlarıdır. Oralarda namı geçen; Maşta Dağı, Ballık Dere Kanyonu, Bolkar ve Sandraz Yücelikleri'nin de her yanı bu yaban keçileriyle doludur.
GÖZE GİRMEK ZOR
Yaban keçisi sürü halinde yaşar genellikle. Ancak; yaşlı tekeler, sürülerden uzak, bir başlarına daha mutludurlar sanki... Lakin gün gelip, vakit erişince yaşa başa bakmaz azıtıverirler. Yani EylülEkim ayları geldi miydi, bir ateş düşer ki içlerine, tutana aşk olsun. Çıkmalı, aramalı ve o yılki aileyi kurmalıdır bu inatçı keçiler. Lakin zordur bu iş. Hem akran hem de delikanlı tekelerle vuruşup, dövüşüp gücünü ve cesaretini göstereceksin ki, gözüne giresin dişilerin...
ZIIINK DİYE DURUP!..
İşte bu kapışma anlarında bir seremoni yaşanır adeta. Milyonlarca yıllık teke davranışları tekrarlanır bu seremonide. Gelir, karşı karşıya durur, uzun süre bakarlar birbirlerine. Sonra, sanki bir yerden komut almış gibi, yere çizili bir daire varmış da tam çizgilerinde yürümek zorundalarmış gibi, milim şaşmadan döner dururlar o sanal çemberi... Derken artık her ne olursa olur, birdenbire "zııınk" diye dururlar. Kısa bir bekleşme anı daha ve ardından tozu toprağı harmanlayan şekilde devinip, inanılmaz bir hızla birbirlerine koşar, olanca güçleriyle toslaşırlar.
KAFA KAFAYA
Bütün bunları yazmamın nedeni var elbet. Son günlerde pek çok konuda insanlar arası fikir tartışmalarının teke zortlatması yöntemiyle hallolduğunu görüyor, üzülüyorum. Belki birileri bu mesajı alır, ne dersiniz...
|
Servisi 
