Faiz-döviz-kriz
Merkez Bankası uygulanan program çerçevesinde faizlerde yarım puanlık bir indirime gitti. Bu beklenen bir sonuçtu. Bu eylemde de yine, ABD Merkez Bankası FED'in yaptığı çeyrek puanlık indirim etken oldu. Belki bizim MB'de çeyrek puan indirim yapacaktı ama gerek ihracatçılar gerekse üreticiler ve özellikle sanayicilerin beklentilerine cevap vermek amacıyla ilave bir çeyrek puan daha ekledi. Bunu ister Sanayi Bakanı Zafer Çağlayan'ın eleştirilerinin etkisi, ister Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen'in 'faiz inerse döviz çıkar böylelikle ihracatçının da gönlü olur' işaretlerinin baskısı olarak yorumlayın, yılın son faiz indirimi yarım puan oldu. Enteresandır ki, FED'in faiz indirimine bizden başka hiçbir ülke indirim yaparak ayak uydurmadı. Bu da bizim ekonomimizin ne kadar çok ABD'nin dümen suyunda olduğunun bir kanıtıdır. Ancak bu indirime rağmen yine de reel faizler yüksektir. Bu bir sıkıntıdır. Bu nedenledir ki reel faizleri indirmedikten sonra ekonomide rahat soluk almak mümkün olmaz. Faiz indi ama dövizde beklenen kur yükselişi olmadı. Minik bir tırmanış oldu o kadar. Kaldı ki önümüzdeki günlerde yeniden kurlar inişe geçer. Yıl sonunu da bir dolar, 1 YTL olarak kapatabilir. Bu durum YTL cinsinden ödenen dış borcu küçültüyor. Bunu bilelim. Sonra kriz beklentisini de çürütüyor. Zira kuvvetli para avantajlarını piyasalara hissettiriyor. İthalatın büyümesi ve cari açığın şişmesine gelince. Bu süreç uygulanan ekonomik politikaların sonucudur. Bunu da unutmayalım. İthalatın büyümesi, ihracatın da artmasına yol açıyor. Bunu da görelim. Dış borçların 300 milyar dolara yaklaştığı doğrudur. Ama MB'nin de döviz rezervi 100 milyar doları bulmuştur. Zira, dış borcun yüzde 70'i özel sektöre aittir. Yani kamu dış borcu açısından sıkıntı yoktur. Bu çok önemlidir. Özel sektörün borçlanmasının altında da, yatırım amaçlı ithalat, yenileme yatırımları, üretim kapasitesini artırmak yatmaktadır. Eğer borçlanırken ödeme sıkıntısı yaşanacağı hissedilse bu borçlanmayı yapamaz ve bankalardan kredi alınamaz. Yani Türkiye ve Türk özel sektörü güvenilmez ilan edilir. Bunu da bir kenara not düşelim.