Sigara zammının sonucu
Sigaradan alınan vergilerin artırılmasına karar verildi. Peki sigaradan alınan vergilerin artırılmasının muhtelif sonuçları neler? Bu artış vergi gelirlerinde bir miktar artışa neden olabilir. Ama sigaradaki vergi yükü zaten ağır, daha da ağırlaşır. Bu durumda vergi direnci başlar ve insanlar o malı kullanmaktan vazgeçmek veya kaçak kullanmak yollarına saparlar. Emniyet, 'piyasadaki her 6 paket sigaradan birinin kaçak olduğu' şeklinde bir açıklama yaptı. Vergi yükü daha da artarsa sigara kaçakçılığı da artar. Bu da vergi gelirlerinde beklenen artışın olmasını engeller. Belli yerlerdeki vergilerin artışı ile bütçe açıkları kapanmaz, toplu, sistematik ve samimi önlemler alınması gerekir.
Mükellefindehaklarıvar Bir denetim elemanı "turne" diye adlandırılan yıllık geçici görev ile Mersin'e gider. İşi vergi incelemesi yapmaktır. Bunun için vergi dairesinden dosyalar seçer ve incelemeye alır. Başkası da var mı bilmiyoruz ama bizim bildiğimiz bir inşaat şirketinin defterlerini ister. Arkasından incelediği yılda yapılan işlerde kullanılan malzemelerin miktar olarak dökümlerini ister. Bu arada işveren idareden söz konusu işlerde kullanılan malzeme miktarlarını ister. Şirketin her şeyini inceler. Bu işlemler 4 ay sürer. 4 ayın sonunda turnesi de bitmiştir. Çağırır firmayı, defterlerini iade eder ve "Ben sizi incelemediğim için rapor yazmıyorum, tutanak da almıyorum, alın defterlerinizi gidin" anlamında bir şeyler söyler. Vergi Usul Kanunu'nun (VUK) 140/3'üncü maddesi şöyle: "İnceleme bitince, bunun yapıldığını gösteren bir vesika nezdinde inceleme yapılana verilir." Konu ile ilgili olarak vergi hukukçusu Bekir Baykara, Maliye Hesap Uzmanları Derneği'nin yayınladığı Vergi Dünyası dergisinin Ekim 2007 sayısında yayınlanan yazısında şunları yazıyor: "İnceleme sonucunda, vergi salma ve/veya ceza kesme söz konusu ise rapor yazılmaktadır. Bu rapor da VUK 35 ve 366. md. gereği ihbarnamenin ekinde tebliğ edilmektedir. Ancak herhangi bir hususa rastlanmadığında inceleme yapıldığına dair herhangi bir belge verilmemektedir. 'İncelemeye başlama tutanağı' da düzenlenmemiş ise, bazen incelemeyle ilgili hiçbir iz, emare kalmamaktadır. Bu durum mükellef hakkını ihlal eden bir durumdur." Anlattığım olay bana yansıtıldığında şirket yetkililerine neden bir yazı istemediklerini sordum, Maliye ile aralarının bozulmasından korktuklarını söylediler. Bir başka olayda da vergi dairesi, mükellefin iadesini talep edildikten dört yıl sonra yapmıştı. Bu durumda faiz ödeneceğine dair yasa hükmü olduğu için vergi dairesinden faiz ödenmesini istediler. Vergi dairesi reddetti. Dava açabileceklerini söyledim ama vergi dairesi ile aralarının bozulmaması için faizden vazgeçtiler. Mükellefin hakları teslim edilmiyor ama mükellef de hakkını istemiyor. Hem de hakkı olduğunu bile bile.