Alman Kurtları... Sadece güzel bakışı koruma içgüdüsü ve oyunculuğuyla sevilmiyor... Ankara'daki olası bomba faciasını önleyen bu köpekler, müthiş bir eğitimle birçok hayat kurtarıyor.
Uzman köpekler, uyuşturucunun yüzde 15'ini yakalıyor
K9, Alman Kurdu değil bir köpek eğitim türü
Ankara'da 300 kiloluk bomba, patlatılmadan bulundu ve Türkiye olası bir facianın eşiğinden döndü. Bu olay da bizlere 3 yeni kahramanı tanıttı; Rocky, Maski ve Zack... Bu üç becerikli, çok özel yeteneklere sahip Alman kurt köpekleri, yaptıkları şeyin ne kadar önemli olduğunun farkında bile değil. Çünkü onlar, çalışırken bomba aradıklarını değil oyun oynadıklarını sanıyor. Aslında onların kahramanlığı bize pek de yabancı değil... Çünkü şu anda 216 tane uzman köpeğimiz asker ve polisle ortak bir çalışma yürütüyor. Hatta, Türkiye'deki uyuşturucunun yüzde 15'ini narkotik uzmanı köpekler yakalıyor. Peki, işlerinin uzmanı olan bu köpekler neye göre seçiliyor, nasıl eğitiliyor? Tüm bu soruların cevabını International Kennels K9 Academy& Horse Club eğitmenlerinden Erdinç Yardımcıel'den aldık...
* Köpekler, nasıl bir eğitim sürecinden geçiyor? Bu eğitimlerin belirlenen programı nasıldır? Köpeklerin 4 aylık temel eğitimleri vardır. İlk eğitimde, 'gel' gibi basit komutlar öğretilir. İkinci eğitimde, sahibiyle birlikte tasmasız yürümesini öğrenir. Tüm bu eğitimler köpek 6 aylık olduktan sonra verilir. Köpek 1 yaşına geldikten sonraysa kapkaç ve hırsızlıktan koruma eğitimleri başlar. Son zamanlarda alınan kişisel koruma eğitimi de size karşı yapılan bir saldırıda köpeğinizin sizi korumasıdır. İnsanı gözlerinden tanıyan köpekler, karşıdan gelen tehlikeyi bu sayede anlar.
CİNSİ ÖNEMLİ DEĞİL
* Daha önceki benzer olaylarda olduğu gibi Ankara'daki faciayı önleyen kahraman köpekler Alman Kurdu'ydu. Bomba imha uzmanı köpekler sadece Alman Kurdu mu oluyor? 'Bomba imha uzmanı köpekler Alman Kurdu olacak' diye bir kural kesinlikle yok. Sokak köpeği bile karakteri uygunsa bomba imha uzmanı olarak görev yapabilir. Cinslere göre bir ayrım yapılmaz.
* Bomba imha uzmanı olacak köpekleri seçerken nelere dikkat edilmesi gerekiyor? Köpeğin bomba eğitimi alması için hem oyuncu hem de sakin olması gerekir. Bu köpek çok iyi teşhis edilmelidir. "Köpek topla oynuyor, çok hareketli" diye onu bomba imhada kullanırsanız bombanın yanında hareket etme ve onu patlatma riski ortaya çıkar. Bu köpeklerin 3-4 nesil öncesine bakılır. Koku içgüdüsünün çok iyi olması, kendine güvenmesi, oyunu sevmesi, agresif olmaması, kalabalıktan korkmaması gerekir.
9 YAŞINDA EMEKLİ...
* Askerler, uzman köpeklerini Ankara Gölbaşı'ndaki 11 dönümlük özel merkezde yetiştiriyor. Burada neler yaşanıyor, eğitim süreci nasıl işliyor? Köpekler aldıkları eğitime göre 'patlayıcı, narkotik, asayiş, arama kurtarma' gibi sınıflara ayrılıyor. Zeka, cesaret, güven, koruma güdüsü, karakter, ikna, kalabalıkta sakin kalabilme gibi 150'ye yakın testten geçiyorlar. Asayiş köpeği 8 hafta, narkotik 12 hafta, patlayıcı 16 hafta, arama kurtarma 20 hafta kadar temel eğitim alıyor. Yaklaşık 2 yaşında işbaşı yapan uzman köpekler, 9 yaşına geldiğinde emekli oluyor. İçlerinden başarısız olanlar, hayvanseverlere hediye edilebiliyor. Uzman olarak atamaları, eğitmenleri ile birlikte yapılıyor.
* Uzman köpeklere ne kadar fiyat biçiliyor? Yaklaşık 30 bin dolar fiyat biçiliyor. Uzman köpeklerin eğitim için devlete maliyeti 500 YTL. Yıllık masraflara ise bin 500 YTL'yi buluyor.
* İsteyen herkes bir köpek alıp bomba ve uyuşturucu bulma gibi eğitimler verebilir mi? Kimse alıp, "Ben bu köpeğe bomba eğitimi vereceğim" diyemez. Aynısı narkotikte de geçerli. Bu eğitimlerin köpeğe verilmesi için bazı özel izinlerin alınması şarttır.
ASKERLER MAYINDA İYİ
* Asker ve polisin köpeklere verdiği eğitim farklılıklar gösteriyor mu? Genelde askerler bomba eğitimi verir. Aslında bomba ve mayın eğitimi birbirinden çok farklıdır. Ben de Şırnak'ta bir köpek yetiştirdim. Uzun bir tasmayla önünüzde gidiyor. Varsa bir mayın oturur bekler. Hemen onu oturtur, ödüllendirirsiniz. Polislerin daha farklı ama mayın konusunda askeri eğitim daha iyidir.
* Köpekler, ses bombasını dahi kolaylıkla fark edebiliyor. Bomba bulmalarında her şeyde olduğu gibi yine en büyük iş koku alma duyularının gelişmişliğinde mi? Köpekler, her bombanın kokusunu ayırt ediyor. Ses bombası içindeki patlayıcı maddeleri bile ayırt edebiliyor. Silah eğitimi alanlar da en küçük barut kokusunu alıyor. Köpeklerin bütün bombalarda verdiği tepki aynıdır, durur bekler. Uyuşturucu bulan köpekler pati sallar.
* Köpeğin uzman olmasında cinsiyetinin etkisi var mı? Dişi, sahibine daha bağlı olduğu için işini daha iyi yapmak ister. Erkekler haylazdır. Dişiler uzmanlaşma konusunda erkeklere göre daha iyidir.
* Alman Kurtları için neden K9 deniliyor? K9 ne anlama geliyor? K-9, Amerikan polis ve askeri köpeklere verilen genel bir eğitimdir. Pek çok kişi K-9 terimini Alman Kurdu ile karıştırmaktadır. Bu son derece yanlıştır. 'K-9' adlı filmde James Belushi'nin narkotik köpeğini oynayan "Jerry Lee" adlı köpek Alman Kurdu olduğu için herkes bu cins köpekleri 'K-9' olarak biliyor.