Yüce Allah kulları için kolaylık diler
Bakara 185'te geçen "Ancak hasta veya seyahatte olan başka günlerde tutsun" ifadesi 184'te açıklanmıştı. Şimdi bir sonraki bölümüne geçebiliriz: 4. "Allah sizin için kolaylık diler; zorluk istemez." Bu kısmı, İslam'ın önemli bir ilkesine dikkat çekmektedir. Hastalık, yolculuk ve çeşitli nedenlerle oruç tutmaya gücü yetmeyenlere, farklı uygulamalara müsaade etmekle, Yüce Allah kullarına kolaylık sağlamıştır. İbadetin zorluklar içinde yapılması doğru değildir. Kolay şartlar altında yapılması Allah'ın muradıdır. Allah'ın bu muradı, din adamlarının rehberi olmalı; insanları ibadet konusunda zora koşmamalı, herkese, içinde bulundukları şartlara göre ibadet edecekleri yolları göstermelidirler. Yüce Allah'ın insanlar için kolaylık murat edip zorluk istememesinin sebebi, bir sonraki bölümünde ifade edilmektedir: 5. "Bütün bunlar sayıyı tamamlama nız içindir." Ramazan ayında oruç tutmak ve bu sayıyı tamamlamak bazı şartlar altında insana zor gelebilir. Hastalık, sefer ve ağır iş nedeniyle, orucu erteleme ruhsatının verilmesi, insan için bir kolaylıktır. Önemli olan, Ramazan ayı günlerinin tamamlanmasıdır. Oruç tutamayacak olanın fidye vermesi de bir başka kolaylıktır. Bakara 185., bundan sonraki bölümü, orucun temin ettiği faydaları vurgulamaktadır: 6. "Size doğru yolu göstermesine karşılık, Allah'ı yüceltmeniz için..." Yüce Allah, kullarını doğru yola yöneltmek için din göndermektedir. Bu doğru yolun kapısı da ibadetlerdir. İbadetler insanı ahlaken olgunlaştırarak, Allah'a giden yolda mesafe almasını temin eder. Müminlere sunulan bu imkana karşılık Yüce Allah, kendisinin yüceltilmesini istemektedir. İşte oruç ibadeti, Allah'ı yüceltmenin yollarından biridir. Allah'ı yüceltmenin çeşitli yolları vardır. "Allahu ekber" dediğimizde, Allah'ı yüceltmiş oluruz. Ama O'nu ibadet ederek de yüceltmemiz gerekir. 7. "Şükretmeniz için." Oruç, bir şükürdür. Yüce Allah'ın verdiği nimetlere, gösterdiği doğru yola ve sağladığı kolaylıklara karşılık, O'na şükretmektir. Allah'a şükretmenin yollarından biri de oruç tutmaktır. Orucun faydalarını 2 kısma ayırabiliriz: a) Sağlık açısından faydaları Midenin dinlenmesini temin etmek ve diğer organik faydaları, herkesin bildiği hakikatlerdendir. b) Manevi faydaları Orucun en önemli faydası, takvayı temin etmesidir. Allah'ı yüceltmek, Allah'a şükretmek gibi ibadetlerin oluşturduğu takva denilen ruh olgunluğu, orucun katkısıyla meydana gelmektedir. Daha önce, savm, şehr ve Ramazan kavramlarını açıklarken bahsedilen oluşumların oruçla meydana geldiği düşünülürse, orucun ne kadar faydalı bir ibadet olduğu anlaşılır. Melekler ve ruhun Kadir gecesi yeryüzüne indiği dikkate alınırsa, Ramazan ayının af, bereket ve rahmet ayı olduğunun farkına varmak kolaylaşır. Bize göre, Ramazan ayında tutulan oruç bir bayramdır. Kur'an'ın indirilmeye başlağı ayı, her yıl oruçla karşılamaktayız. Onu bize gönderen Allah'a şükretmek için oruç tutuyoruz. Bakara 185. sonundaki şükür, başındaki Kur'an'ın Ramazan ayında indirilişiyle irtibatlandırılınca, Ramazan ayının, orucun, Kur'an ve şükrün birbirleriyle ne kadar sıkı bir ilişki içinde oldukları daha iyi anlaşılır.