50 yaşını geçen erkekleri etkileyen andropoz kadınların menopozda yaşadığı gibi ateş basması, eklem ve kas ağrılarına yol açıyor.
Erkek menopozu ya da erkekliğin sonu olarak bilinen "andropoz", 50 yaş sonrası erkeklerin hayatında önemli rol oynuyor. 75 yaşın üzerindeki erkeklerin beşte birinde görülen andropoz, ani ateş basmalarından cinsel güç kaybına, unutkanlıktan eklem ve kas ağrılarına kadar bir çok şikayeti de beraberinde getiriyor.
MERAK EDİLEN SORULAR Andropoz, erkeklik hormonu takviyesi ile kontrol altında tutulabiliyor. Andropoza giren erkeklerin bazıları utandığı için doktora gitmek yerine, kendini toplumdan soyutlayarak içine kapanıyor. Her erkeği yakından ilgilendiren andropoz hakkında en çok sorulan sorular ve yanıtları şöyle:
* Andropoz nedir? İleri yaştaki erkeklerde testesteron yani erkeklik hormonundaki düşüş, andropoz olarak değerlendiriliyor. Bu durumda erkeklik hormonu tamamen ortadan kalkmıyor. Buna 'androjen yetersizlik sendromu' deniyor. Erkeklik hormonunun azalmasına bağlı olarak bazı şikayetler ortaya çıkıyor.
* Belirtileri nelerdir? Andropoz, psikolojik-bedensel belirtiler ve cinsel yakınmalar ile kendini gösteriyor. Psikolojik belirtilerde; depresif bir ruh hali, sinirlilik, kaygı, motivasyonda azalma ve kronik yorgunluk hissi görülür. Unutkanlık problemleri ortaya çıkar. Hastada var olan bir zihinsel problem, andropoz ile tetiklenir. Bedensel belirtilerde; ani ateş basmaları, kas ve eklem ağrıları, uyku ihtiyacının artması, halsizlik, işe konsantre olamama gibi durumlar yaşanır. Seksüel belirtilerde ise erkeklik hormonunun düşüklüğü sonrası libido denilen cinsel istekte azalma olur. Ereksiyon problemleri ortaya çıkar. Ayrıca kemik erimesi de andropoz ile kendini gösterir.
İÇİNE KAPANIYOR Seksüel performanstaki düşüklükle birlikte andropoza giren erkek, çevresindeki olur olmaz her şeye sinirlenmeye başlar. Bu psikolojik bozukluk zamanla kişinin çekilmez bir hal almasıyla devam eder. Yaşadığı sorunlar yüzünden bunalıma giren hasta, utandığı için doktora da gitmeyebilir; kendini toplumdan soyutlayarak içine kapanır.
* Tanı nasıl konuluyor? Çok basit bir kan tahlili ile erkeklik hormonu düşüklüğü ve oranı tespit edilebilir. Şikayetleri dinlendikten sonra üroloji uzmanının yapacağı fiziksel muayenede, hastanın testislerinde bir ufalma, kıvamında yumuşama, peniste küçülme, kas kitlesinde azalma gibi bulgular, andropoz belirtileridir. Sonrasında da kan tahlili ile kesin tanı konulur.
* Andropoz yaşı kaçtır? Her erkek andropoza girer mi? Erkeklerde andropoz durumunun hangi yaşlarda ortaya çıkacağı her hasta için farklıdır. Bazı erkeklerde 50'li yaşlardan sonra bazılarında ise 80'li yaşlar ile birlikte andropoz belirtileri görülebilir. Andropoz, erkeğin kaçınılmaz sonu değildir. Ayrıca her erkekte olacak diye de bir şey yoktur. Uygulanacak tedavilerle yaşanan sıkıntılara son verilebilir.
* Tedavisi mümkün mü? Tablet, iğne ya da cilde yapıştırılan yavaş emilimli bantlar ile hastaya erkeklik hormonu verilir. Bu sayede bedensel rahatsızlıklar düzelir ve hasta kaybettiği güven duygusunu yeniden kazanır. Fiziksel ve konsantrasyon gücünün artmasıyla cinsel arzudaki azalma da kaybolur.
* Erkeklik hormonunun olumsuz etkileri var mı? Dışarıdan erkeklik hormonu takviyesi ile prostat büyümesi olan erkeklerde prostat kanseri riski de kendini gösterir. Prostat kanseri, testesteron ile beslenen bir kanser türü olduğu için bu hastalarda öncelikle erkeklik hormonunun yok edilmesine yönelik tedavi uygulanır. Testesteron yüksekliğinin prostat kanserine yol açtığı ispat edilmemiş olsa da, hastada prostat kanseri varsa, bu durum hastalığın alevlenerek çok hızlı ilerlemesine yol açar. Testesteron hormonu, iyi huylu prostat büyüme riskini artırır. Ancak hastaların sıkı bir takip altında erkeklik hormonu takviyesi almalarında sakınca yoktur. Kullanılacak hormonun dozu, mutlaka hekim tarafından belirlenmelidir.