Baba'yı seçtiren ilanlar
1977'de Demirel, seri gazete ilanlarıyla hem çiftçi, hem şehirli hem de gençlerin oyunu kazandı.
***
Büyük Türkiye için tek başına iktidar
AP 1977 yılında, radyo ve gazeteleri de kapsayan profesyonel seçim kampanyası ile döneme damgasını vurdu. Bu kampanya ile AP, kır kökenli seçmenlerinin yanı sıra kentli kesimler ile gençliği hedefledi ve iktidar oldu..
70'li yılların ikinci yarısı, sokağa çıkmanın her geçen gün zorlaştığı bir dönemdir. Ülkenin 2 büyük partisi CHP ve AP, hiçbir konuda aynı düşünemeyen, uzlaşmayı başaramayan ve bu nedenle de istikrarı sağlayamayan liderlerce yönetilmektedir. Vatandaş, sokaktaki silahlı güçlerin amansız ellerindedir. Ülke yer yer kurtarılmış bölgelere ayrılmıştır. Böylesi bir dönemde seçim atmosferine girilir. Yıl 1977'dir. İktidarda Demirel ve MC Hükümeti vardır.
HER YER DONATILDI
Seçim kampanyaları tarihimizin ilk profesyonel uygulaması, 5 Haziran 1977 genel seçimlerinde yapılmıştır. 1977 seçimlerinde, Adalet Partisi Cenajans'la çalışır. Kampanya kapsamında AP için gazete ve dergi ilanları hazırlanır. Demirel'in bizzat seslendirdiği 20 bin audio kaset üretilir. 5 milyon adet el ilanı basılır ve dağıtılır. Sokaklar ve duvarlar, bir seri mor afişle donatılır. Hazırlanan kasetlerde, AP Genel Başkanı Süleyman Demirel'e "Efendim bir eve ziyarete gelmiş gibi söze başlayın ve yarım saat içinde söyleyeceklerinizi tamamlayın" denilir. Demirel, "Hoş bulduk" diye söze başlar ve gerçekten yarım saat içinde hiç teklemeden söyleyeceklerini tamamlayıp, kaydı bitirir. Kasetin diğer yüzüne de Hasan Mutlucan'dan "Yine de şahlanıyor aman, kol beyinin kıratı" türküsüyle başlayan bir kısım türkülerin kaydını yapılır ve dağıtılır.
'SOKAKTAKİ TERÖRE KARIŞMAM!'
İstanbul'un duvarları, zemin rengi olarak seçilen mor afişlerle donatılır. Bazı duvarlara "Bu rengi unutmayın" yazısı da yapıştırılarak, renge vurgu yapılır. Aynı renk, el ilanlarında ve audio kasetlerin kapaklarında da kullanılacaktır. Bu boş afişler insanlarda büyük bir ilgi uyandırır. Birkaç gün sonra ise sokağın bir başındaki afişin üzerine A harfi, öteki başındaki afişin üzerine P harfi yapıştırılarak, birer AP afişi oluşturulur. Böylelikle hem seçmenin dikkati çekilmiş, hem de seçim yasakları delinmiş olur. Ve nihayet, afişlerden birine "Canım anneciğim sokaktaki teröre karışmıyorum" şeklinde bir yazı yazılır. Sokakların siyasete hakim olduğu bu dönemde, afişçilerin tehditlere karşı korunmasını MHP'li gençler sağlar. Ses kasetleri, "Süleyman Demirel evinize konuk geliyor" diye seçmene dağılır.
İLK BASIN KAMPANYASI
Kampanyanın ilk ilanı, 15 Mayıs 1977 tarihinde Hürriyet gazetesinde yayımlanır ve seçimlere kadar her gün 1 ilan olmak üzere 21 ayrı ilan çıkar. "Aziz Türk Milleti" başlığını taşıyan ilk ilanda AP, "Partilerimizin, ülkeyi kendi ilkeleri doğrultusunda yönetmek için milletimizden iktidar talep ederken, elbette ki ileri sürecekleri görüşleri, programları, projeleri, çeşitli vaatleri ve suçlamaları olacaktır" diyordu.
'CANIM ANACIĞIM'
19 Mayıs günü ise yine aynı gazetede AP'nin "Canım Anacığım" başlıklı ve "Oğlun" imzalı, mektup şeklindeki ilanı yayımlanır. İlan metni, memleketinden ayrılıp, okumaya büyük kentlere gelmiş olan ve AP'li olduğu anlaşılan üniversiteli gencin, "Aman oğlum, ona buna uyma. İyi oku" diye mektup yazan annesine cevabı niteliğindedir. Genç, "Benim de isteğim okumak, anacığım. Ama ne yazık ki, okumak yalnız istemekle mümkün değil şimdilerde" diye seslenmektedir. Mektup, solcu gençlerin ideoloji tuzağına düştüklerini, beyinlerinin yıkanmış olduğunu, vatan sevgisi ve insan sevgisi yerine, 'bir ideolojinin militanı olmayı tercih eden zavallılar oldukları' savına dayandırılmıştır. Bu metinle AP, o günlerde sokaklarda silahlı eylemlere katılan solcu gençlerin, 'toplum için' bir şeyler yaptığını sanan, ama, gerçekte 'aldatılmıştan da öte' 'insan sevgisinden yoksun zavallılar' olduklarına inandığını ortaya koymaktadır. AP, 'uğursuz kavganın kavgacıları' olarak gördüğü silahlı sol eylemcilere şöyle seslenmektedir: Atın ellerinize tutuşturulmuş silahları...
'TÜRK KÖYÜNE IŞIK YAKTIK'
22 Mayıs'ta yayımlanan "20 yılını tamamlayınca 'Ohh...' dedi" ve 'Teşekkür ederiz... Darısı başınıza" başlıklı ilanlarla emekliler hedeflenerek, emekli ikramiyesinin 15 maaştan 30 maaşa yükseltilmesinin bir AP hizmeti olduğu vurgulanmakta ve emeklilerin bu parayla ev alabilme hayaline kavuşturuldukları anlatılmaktadır. 24 Mayıs tarihinde yayımlanan "Türk köyüne ışık yaktık" başlıklı ilanda ise köylüler hedeflenmekte ve 5 yıl sonrası için vaatte bulunulmaktaydı: 1982 yılında Türkiye'de tek bir ışıksız köy kalmayacak.
TEK BAŞINA İKTİDAR OLDU
"Biz İstanbul'a gerdanlık taktık, onlar ise çöpünü bile temizlemedi" ilanıyla Boğaz Köprüsü'nü inşa edenin, '7 Küpeli Gelin' ilanıyla da GAP ve Urfa Tüneli projelerini başlatanın Adalet Partisi iktidarları olduğu vurgulanarak, seçmenden 'büyük Türkiye için tek başına iktidar' talep edilir. "Biz inanıyoruz ki" başlıklı ilanın AP'nin seçmen tabakasının bir kısmını çalan MSP'ye karşı yayımlandığı anlaşılmaktadır. İlanda; laik Türkiye'de Allah'ın adını anmanın da "Müslüman'ım" demenin de irtica ile, din istismarı ile ilgisinin olmadığı vurgulanarak, 'camiin minberini, Müslüman'ın vicdanını siyasete alet edenler' eleştirilmektedir.
'GERÇEKÇİ TÜRK MİLLİYETÇİLİĞİ'
'Gerçekçi Türk milliyetçiliği' başlıklı ilan, AP'nin milliyetçilik yaklaşımını ortaya koymaktadır. Benzer şekilde, "Sosyal adalet, ancak hür demokratik düzen içinde gerçekleştirilebilir" başlıklı ilanda ise AP'nin, sosyal adalet, gelir dağılımı, ekonomik ve sosyal sınıflara bakışı anlatılarak; '...Suni ve zoraki yollarla elde edilen eşitlikte adalet yoktur" saptaması yapılır. "Biz..." başlıklı 29 Mayıs 1977 tarihli ilan, CHP'nin altı okuna karşı AP'nin altı prensibini tanımlamaktadır: Gerçek atılımcılık, Hürriyetçilik, Demokratik parlamenter rejim savunuculuğu, İnsancılık, Sosyal adaletçilik, Milliyetçilik... "Gerçekçi yoldan Büyük Türkiye'ye doğru" ilanında AP'nin Türk toplumunun sorunlarına, bir doktrinin dar kalıplarına sıkışmadan çare bulacağı anlatılarak, altyapı, ekonomik kalkınma, sosyal refah ve mutluluk vaat edilir.
YARIN: "ORTADİREK" İKTİDARA GELİYOR
Necati Özkan
|
Servisi 
