12-18 yaş arası gençlerde çıkan ergenlik sivilceleri moral bozuyor. İçi cerahatlı olan bu sivilceler, uzun süreli tedavi gerektiriyor.
GENELLİKLE ergenlik dönemi ile başlayan ve kozmetik açıdan rahatsızlık veren sivilce (akne), cildin kronik inflamatuar bir hastalığıdır. Her yaşta görülebilen sivilceler daha çok 12-18 yaş arasındaki gençleri etkiliyor. Kadınların yüzde 50-60'ı erkeklerin ise yüzde 70'i hayatlarının herhangi bir döneminde akne problemi yaşıyor. Kimileri ergenlik sivilcelerini sorunsuz atlatırken, kimilerinde ise derin izler kalıyor.
KISIR DÖNGÜ Ağır tablodaki sivilceleri yok etmek uzun ve sabır gerektiriyor. Özellikle bu sorunu yaşayan ergenin, tedavi süreci ile ilgili eğitilmesi, psikolojik olarak buna hazırlanması önem taşıyor. Çünkü akne sorunu olan ergen bu nedenle psikolojik problemler yaşıyor, stres yapıyor ve bu stres de akneyi alevlendiriyor. Böylece bir kısır döngü oluşuyor. Bu döngünün kırılmasında ise akne tedavisinin başarısı ile doğrudan bir ilişki bulunuyor.
NASIL OLUŞUYOR? Ergenlikte androjen (erkeklik) hormonunun uyarısı ile ciltte yağ üretimi artıyor. Yine aynı uyarı ile porlar (gözenekler) kapanıyor. Akne oluşumundan sorunlu mikroorganizmaların da katkısı ile iltihaplanma süreci tamamlanıp klasik sivilce görüntüsü meydana geliyor. Bu sebepledir ki, bu dönemde günlük cilt temizliği büyük önem taşıyor. Aknenin en hafif ve başlangıç formu olan komedonlar, yani siyah veya beyaz nokta olarak adlandırılan oluşumlar henüz iltihabi reaksiyonun yaşanmadığı ilk dönemdir. Önceleri nokta halindeki sivilceler içerisinde mikroorganizmaların üremesiyle cerahatli forma geçiyor. Sivilceler çoğunlukla alın, yanak ve burun üzerinde çıktığı gibi boyun, göğüs ve sırt bölgesinde de oluşabiliyor. Neden olan rik faktörlerini bilmek, ergenlik çağındaki sivilcelerde sorunsuz kurtulma şansını artırıyor.
RİSK FAKTÖRLERİ * Anne veya babasında bu sorunu yaşamış ergende sivilce çıkma ihtimali daha yüksektir. Genetiksel yatkınlık söz konusudur.
* Ultraviyole, yani güneş ışınları da akneyi etkiler. İltahibi tipteki akne kısa vadede ultraviyole sayesinde iyileşebileceği gibi, uzun vadede alevlendirir.
* Adet düzensizliği veya hiperandrojenzim (aşırı erkeklik hormonu salınımı) ile seyreden rahatsızlıklar akne problemini tetikler.
* Kozmetik ürünler de kapatıcı özelliğinden dolayı sivilce oluşumuna yol açar. Özellikle yağlı ürünler sivilceleri harekete geçirir.
* Sıcak ve nemli iklim, aşırı terlemeye neden olacağından risk taşır. Çünkü terlemenin yoğun olması gözeneklerin kapanmasına yol açar ve akne oluşumunu kolaylaştırır. Önlem olarak daha sık yapılacak vücut temizliği ve cilt temizliği etkili olacaktır.
* İleri yaşlarda ise hamilelik, akne sorununda baskılanmaya veya alevlenmeye yol açabilir. Keza kullanılan doğum kontrol hapları ve bazı ilaçlar risk faktörleri arasındadır.
* Kişinin beslenme tarzı, bilinenin aksine akne yönünden herhangi bir risk faktörü teşkil etmez. Yaygın olan inanışın aksine, yağlı besinlerin akneyi arttırıcı veya tetikleyici bir etkisi saptanmamıştır.