Tahriş gücü yüksek sabun ve şampuanlar uzun süre banyoda kalan çocuklarda idrar yolu enfeksiyonlarına neden oluyor.
Çocuklarda sıkça görülen idrar yolu enfeksiyonları tedavi edilmediğinde böbreklerde kalıcı hasara neden oluyor. İdrar yolu enfeksiyonları çoğunlukla uzun süre banyoda kalınması ve tahriş yapan şampuan-sabunlar sonucu bakterilerin vücuda girmesiyle ortaya çıkıyor. Op. Dr. Erdal Alkan da, 'üriner sistem infeksiyonu' denilen böbrek ve mesane iltihabına beş yaşından küçük ateşli çocukların yüzde ikisinde rastlandığını belirtiyor. Bir yaşından küçük ateşli çocuklarda, kızların yüzde sekizinde erkeklerin ise yüzde üçünde ateşe idrar yolu enfeksiyonu yol açıyor. Tıp dilinde mesane iltihabına sistit, böbrek iltihabına pyelonefrit deniyor. Böbrek iltihabı sistitten daha az görülmesine rağmen vücuda daha fazla zarar veriyor. Bu rahatsızlık sıklıkla üretra (idrarın dışarı atıldığı kanal) dışındaki ciltten bakterilerin mesaneye ulaşması ile oluşuyor. İdrar yolu iltihabının tedavisi, böbrekleri korumak açısından büyük önem taşıyor.
Bebeklerdeki bulgular İki yaşından küçük çocuklarda hastalık belirtileri şöyle sıralanıyor: * Huzursuzluk * Kusma ve ishal * Karında şişkinlik * Yeni doğanda uzamış sarılık * İştahsızlık, beslenme bozukluğu * Kilo almada yavaşlama * Vücut ısısında düzensizlik * Nedensiz ve düşmeyen ateş Büyük çocuklarda ve erişkinlerde ise aşağıdaki belirtiler görülüyor: * İdrar yaparken yanma, sızı ağrı * Sık idrara çıkma * Acil idrara çıkma isteği * Karın alt tarafına ağrı * İdrar kaçırma * Kokulu, kanlı idrar
Hasar bırakıyor Böbreklere en ağır hasarı 'akut pyelonefrit' adlı hastalık, veriyor. Özellikle küçük çocuklarda kalıcı hasar (skar) ihtimali fazla oluyor. İdrar yolu enfeksiyonu geçiren çocukların yüzde 10' unda, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları olan çocukların yüzde 25' inde ve vezikoüretral reflülü (böbreklere idrar kaçması) çocukların yüzde 30'unda kalıcı böbrek hasarı gelişebiliyor. Yükselen ateş, böğürde ağrı, ciddi bulantı ve kusma en sık görülen semptomların başında yer alıyor.
Korunma yolları Uzmanlar, çocukları idrar yolu hastalıklarından korumanın yollarını şöyle sıralıyor: * Yeterli miktarda sıvı verilmeli. * Günde 3-4 kere idrar yapması sağlanmalı. * Çocuk tuvalette yeterince kalmalı; aceleyle yapıp kalkmamalı. * Genital bölge sabun veya şampuanla değil, saf suyla yıkanmalı. * Kızlarda genital bölge temizliği önden arkaya doğru olmalı. * Kabızlığa karşı beslenmesine dikkat edilmeli, önlem alınmalı. * Özellikle kız çocuklarda banyo süresi çok uzatılmamalı ve tahriş edici özelliğe sahip köpüklü sabun ve şampuan kullanılmamalı.