Küçük-büyük herkesi tehdit eden astımın sürekli kontrol altında tutulması gerekiyor. Ev tozları ve polenler hastalığı ateşliyor....
Nefes darlığı, öksürük, göğüste sıkışma gibi yakınmalarla kendini gösteren astım, akciğere havayı taşıyan yolların (bronşların), mikrobik olmayan iltihaplanmasıdır. İltihaplanma sonucunda bronş duvarında şişme ve duvarın iç tabakasında hasar meydana geliyor. Bu değişimler, bronşların geri dönüşümlü daralmasına ve aşırı duyarlılığa neden oluyor. Astımda yakınmaların mevsimsel olarak değişiklik gösterdiğini söyleyen Göğüs Hastalıkları Uzmanı Hişam Alahdab, hastalığın kendiliğinden veya ilaçlarla ortadan kalkabileceğini belirtiyor.
KALITSAL YATKINLIK Astım, kalıtsal ve çevresel etkenlerin birlikteliği ile ortaya çıkıyor. Ailede astım öyküsü olanlarda kalıtsal yatkınlık bulunuyor. Çevresel etkenlerin de katkıları ile astım belirgin hale geliyor. Çevresel etkenler arasında ev tozları, polenler, sigara dumanı, tekrarlayan viral enfeksiyonlar ve hava kirliliği sayılıyor.
NASIL TEŞHİS KONULUR? Hasta hikayesi: Astım, dalgalanmalar gösteren bir hastalık olduğundan, hastaların şikayetlerinin nitelikleri ve uzun vadeli gözlemlerinden yola çıkılarak araştırılıyor. Fizik muayene: Doktor muayenesi ancak astım atağı sırasında veya şikayetlerin olduğu sırada bulgu verir. Muayenenizde anormal bulguya rastlanmamasına rağmen astım tanısından şüphelenilebilir. Solunum fonksiyon testleri: Bu testlerle nefes ölçümleri yapılıyor; bronşlarda daralma olup olmadığı ve varsa derecesi ölçülüyor. Ardından ilaç sonrası düzelme olup olmadığına kontrol ediliyor. Nefes ölçümlerinin normal çıkmasına rağmen astımdan şüpheleniliyorsa ve doktor gerekli görüyorsa provakasyon denilen testi ile kontrollü ilaç verilerek, bronşlardaki daralma kontrol ediliyor. Kan tetkikleri ve alerji testleri: İhtiyaç duyulan durumlarda hastalığın teşhisinde yardımcı oluyor.
TAKİP EDİLMESİ ŞART Periyodik biçimde, doktorun belirlediği sıklıkta ve yakınma olduğu durumlarda doktora gidilmesi büyük önem taşıyor. Ayrıca basit nefes ölçüm cihazları ile (PEF metre) evde de ölçüm yapılabiliyor. Doktor uygun gördüğünde ayrıntılı solunum fonksiyon testleri tekrarlanıyor.
GEBELİĞİ ETKİLER Mİ? Gebelikte astım çok değişken olabiliyor. Astım hastalarına hastalığın en durağan döneminde gebe kalması öneriliyor. Gebelik öncesi, gebelik süresince ve doğum sonrasında yakın takip ve kontrol gerekiyor. Astımın kontrol altında olması hem anne hem de bebek için hayati önem taşıyor.