Beş yaşına kadar iyi beslenemeyen çocuklarda büyüme geriliği yaşanıyor; bu çocuklar hayatları boyunca yaşıtlarından daha zayıf ve kısa kalıyor.
Beslenme ile büyüme arasındaki yakın ilişkiyi bilmeyen yoktur. Uzmanlar da, çocukluk çağındaki iştah bozukluklarının gelişimi birebir etkilediğini belirtiyor. Çocukluk döneminin en önemli özelliğinin büyüme olduğunu söyleyen Prof.Dr. Benal Büyükgebiz, büyümenin vücut ağırlığının ve boy uzunluğunun ölçülmesiyle izlendiğini vurguluyor. İlk yıllarda ve ergenlikte büyüme hızlı olmakla birlikte tüm çocukluk yaş grubunda devam ediyor. Eğer çocuk kendi yaş grubuna uygun sınırlarda büyüyorsa, bu durum sağlıklı olduğunu gösteriyor. Büyümenin yavaşlaması veya durması ise çocuğun sağlıksız olduğunun bir göstergesi. Bunun da mutlaka araştırılması ve sorunun belirlenerek tedavi edilmesi gerekiyor. Genetik faktörler Hayatın ilk beş yılı içinde büyümeyi etkileyen en önemli faktörün başında beslenme geliyor. Sonrasında ise hormonlar etkili olmaya başlıyor. Genetik potansiyel ve geçirilen hastalıklar da büyüme üzerinde etkili olan diğer faktörler arasında sayılıyor. Beslenme- büyüme arasındaki bu gerçek ve önemli ilişki nedeniyle yetersiz beslenme durumunda büyüme geriliği beslenme yetersizliği ortaya çıkıyor. Yani, çocuk zayıf ve kısa boylu oluyor. Bazı durumlarda ise çocuğun boyu geri kalsa da boya göre vücut ağırlığı normal sınırlarda büyümeye devam ediyor. Büyüme, beslenme ve iştah arasındaki kuvvetli ilişki nedeniyle, iştahsızlık büyümeyi çok önemli derecede risk altına sokuyor. Bu nedenle büyüme ve iştah bozukluğu olan çocukların bir bütün olarak değerlendirilmesi ve her hastaya bu bilimsel gerçekler doğrultusunda yaklaşımda bulunulması gerekiyor.
Neden iştahsız? İştahsızlığın içinde çok farklı açılımlar bulunuyor. Bazen kardeşini kıskanmak tek neden olabildiği gibi bazen yeme becerilerinin gelişmemiş olması tek sorumlu olabiliyor. Kimi zaman da mide-bağırsak sisteminin bir hastalığı iştahsızlığa yol açıyor. Böyle bir durumda çocuk haklı bir nedenle yemeğini yiyemediği gibi, bunu bilmeyen anne yemek yemesi için baskı yapar. Çocuk doğal olarak buna tepki olarak ağzını açmama, başını çevirme gibi bir davranış geliştirir. Bu nedenle de altta yatan neden ihmal edilip, gözden kaçabilir. Böylece birden fazla sayıda etken, sebep-sonuç ilişkisi içinde iştahsızlık sorununu arttırabilir.
Boyu kısa kalıyor Boy kısalığından da çoğu zaman yetersiz beslenme sorumlu tutuluyor. Yetersiz beslenen çocuğun önce vücut ağırlığının artış hızı azalıyor. Daha uzun sürede ise kilo alışı duruyor ve boy uzunluğu da bundan etkileniyor. Önce uzama hızı azalıyor, daha sonra yetersiz beslenmenin ağırlığı ile ilgili olarak boy uzamıyor.
Kız ve erkeklerde büyüme hızı İlk 1 yaşta; yılda 25 cm 1-2 yaş arası; yılda 10 -12 cm 2-4 yaş arası; yılda 10 -12 cm 4-12 yaş arası yılda 5 cm